Zachwyt współczesnego świata nad tzw. żywnością funkcjonalną jest tak wielki, że ludzie zapomnieli o zdrowym rozsądku. To, że większość konsumentów jest zbyt leniwa, aby poznać fakty dotyczące żywności to jedna strona medalu. Drugą jest to, że korporacje produkujące żywność funkcjonalną robią co mogą, aby pokazywać tylko te informacje, które służą promocji ich produktów a ukrywać to wszystko co nie służy ich biznesowi. Dzisiaj będzie o stanolach i sterolach roślinnych, które obniżają poziom cholesterolu oraz ustrzegą Cię przed zawałem serca. Przynajmniej wg. reklam, bo nauka, fakty, wyniki badań i doświadczeń pokazują coś to jest żywność funkcjonalna?Żywność funkcjonalna to taki rodzaj pokarmu, który „wykonuje” jakąś czynność. Np. podnosi odporność, likwiduje łysienie, obniża ciśnienie, podnosi aktywność umysłową i rozwija inteligencję. Albo zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby serca i układu krążenia. I dzisiaj zajmę się tym funkcjonalną jest na przykład probiotyk Actimel, wspomniana margaryna Flora Pro Active czy Benecol albo Danacol obniżające cholesterol albo probiotyczne herbaty leczące zespół jelita drażliwego czy działające ciekawe, żywność funkcjonalna nie jest niczym nowym. Była wcześniej. Nie od dziś wiadomo, że przy zaparciach najlepiej jest jeść otręby albo suszone śliwki a na odrobaczenie doskonałe są świeże pestki z dyni. Problem pojawił się wówczas, gdy żywność funkcjonalna zaczyna być projektowana przez człowieka w konfiguracjach, które nie występują ani nie występowały w swojej naturalnej postaci w takim stężeniu, jak pojawiają się w produktach dostępnych w zrobić biznes na żywności funkcjonalnej?Na ludzi działają tylko dwie emocje, które sprawiają że chcą coś kupić: przyjemność oraz strach. Zazwyczaj robi się tak: produkuje się spot telewizyjny (a dokładniej całą kampanię we wszystkich mediach), który pokazuje konsekwencje jakiegoś przykład: osoba, która źle się odżywia cierpi na zaparcia. Zaparcia prowadzą do chorób układu pokarmowego oraz całego organizmu. Mamy strach. I teraz – jeśli chcesz łatwo, lekko i przyjemnie pozbyć się tego strasznego uczucia i poprawić swój żywot – zjedz nasz jogurt Activia i „będziesz czuć się dobrze”.Drugi obrazek: dziecko kicha i smarka, często jest przeziębione i siedzi w domu, gdy jego koledzy bawią się na śniegu. Chore dziecko to dramat dla rodzica. Ale oto przychodzi wybawienie: wystarczy pić raz dziennie buteleczkę probiotyku Actimel, aby podnieść odporność organizmu. Był strach – jest zadowolenie i równie ważne, w większości przypadków nie ma jednoznacznych wyników badań oraz testów, które potwierdziłyby skuteczność żywności funkcjonalnej. Organizm ludzki jest maszyną tak bardzo skomplikowaną, że fakt iż coś zostaje obniżone/podwyższone na skutek jedzenia jakiegoś specyfiku nie oznacza automatycznie, że zlikwidowane zostaną wszelkie bolączki, które powszechnie przypisuje się podwyższonym lub obniżonym stanom onego większości substancji oraz ich wpływ na funkcje organizmu ciągle pozostaje nieodkryty, co zobaczysz choćby oglądając popularny serial „Dr House” gdzie często diagnozy są wypadkową wiedzy, obserwacji, indywidualnego przypadku pacjenta i… szczęścia. Dlatego łatwo jest manipulować opinią publiczną oraz przekazem w mediach. A po co to robić?Kasa, kasa, kasa…W produktach tego typu kryje się ogromny potencjał ekonomiczny ponieważ rynek żywności funkcjonalnej rozwija się bardzo dynamicznie, a ceny takich produktów są wielokrotnie wyższe niż ich „niefunkcjonalnych” sytuacji, kiedy rynek dystrybucji produktów (czyli sklepy) się konsoliduje (czyli łączy w duże sieci) pozycja producenta jest coraz trudniejsza. Kiedyś miał tysiąc sklepików i każdemu mógł dawać inne ceny na swoją margarynę. Dzisiaj wszystkie się zrzeszyły w sieć i to one dyktują za ile chcą kupić towary żywność funkcjonalna jest zbawieniem dla gigantów korporacyjnych takich jak Unilever czy Kraft albo Raisio – a to dlatego, bo zamiast sprzedawać zwykła margarynę za 3,75 (Delma 500g) zł mogą sprzedawać margarynę co obniża cholesterol – za 20 i więcej złotych (Benecol 22 zł za 400g, Flora Proactiv 17 zł za 400g). A odpowiednia akcja marketingowa i szum medialny wokół „złego cholesterolu” zapewnia zbyt nawet przy tak wysokich wymyślił obniżanie cholesterolu?Wszyscy zostaliśmy przekonani, że zawał serca jest efektem złej diety, a dokładniej – podwyższonego poziomu cholesterolu. Przekonały nas – konsumentów – do tego publikacje w mediach na temat prac biochemika Ancela Keysa, który w 1950 zaproponował teorię którą później „udowodnił”, a stanowiła ona, że wysoki poziom cholesterolu oznacza zawał serca. Dlaczego „udowodnił” a nie udowodnił?Otóż wybrał on do swojej pracy 22 społeczności (narodowości) i zbadał w nich spożycie tłuszczów zwierzęcych (cholesterol występuje tylko w tłuszczu zwierzęcym) oraz ilość zgonów na skutek zawałów serca. Ale do opracowania wyników wybrał tylko 7 takich, gdzie korelacja mięcy konsumpcją tłuszczu a ilością zawałów była wysoka – czyli wraz ze wzrostem spożycia tłuszczu zwierzęcego, rosła ilość zgodnów spowodowanych chorobami serca, a tam, gdzie jadało się go mało – było mało wydawał się być oczywisty – dieta bogata w nasycone kwasy tłuszczowe (tłuszcz zwierzęcy) jest przyczyną zawałów serca. Problem w tym, że w pozostałych 15 krajach nie było żadnego związku więc je po prostu pominął aby dowód mógł być uznany za prawdziwy. Przykładowo zauważono tzw. francuski paradoks – Francuzi konsumują ogromne ilości tłuszczu zwierzęcego a zapadalność na choroby układu krwionośnego i zawały serca są statystycznie ciekawe, do badań zaproszono wyłacznie mężczyzn i to nie metodą losową ale wybierano konkretne osoby. Już kilka miesięcy po opublikowaniu wyników wnioski z tych badań poddano ostrej krytyce w świecie naukowym i podważono ich Keys w swoim życiu wielokrotnie zmieniał własne poglądy. W 1953 postulował, że wszystkie rodzaje tłuszczu zwiększają poziom cholesterolu, oraz, że za choroby układu krwionośnego tak samo odpowiedzialne są tłuszcze zwierzęce i roślinne. W latach 1957-59 głosił że wszystkie tłuszcze są takie same, potem że to uwodornione tłuszcze roślinne (margaryny) są problemem, potem, że tłuszcze zwierzęce są od dobrej woli badacza, mylne wnioski z badań zapoczątkowały wojnę z tłuszczem zwierzęcym i cholesterolem. I co równie ważne – teoria zapoczątkowana przez Keysa już dawno została obalona, choć jej zasięg był tak rozległy, że niektórzy uznają ją za stwierdzony fakt i pewnik. Nawet = zawał serca? Tak. Ale tylko w reklamie!Tak jak w przypadku każdego produktu decydującego o zdrowiu i życiu, również i na cholesterolu można zbić miliardy dolarów strasząc ludzi, jak to jego wysoki poziom ma rzekomo prowadzić do zawałów serca i choroby po Keysie podniesiono w mediach następujące fakty: u osób, które umarły na zawał serca znaleziono złogi cholesterolowe w żyłach i tętnicach. Wniosek: nadmiar cholesterolu odkłada się w tętnicach, blokuje je a to prowadzi do zawału i udarów. Logiczne prawda?Nikt nie promował już w mediach obalenia tych doniesień, kiedy ustalono że złogi cholesterolowe powstają w wyniku uszkodzeń tętnic, których przyczyn jeszcze nie znamy (wszystko wskazuje na wirusy i wolne rodniki). Cholesterol jest jakby brygadą ratowniczą, która stawia się w miejscu do tego dochodzi? Kiedy ścianka dowolnej komórki zostanie naruszona natychmiast zostaje „naprawiona”. A ponieważ nabłonek komórek składa się niemal wyłącznie z cholesterolu to jest on „wzywany” z krwi (dowozi go LDL) na miejsce zdarzenia, aby „zakleić” dziurę w ściance. I dzieje się to w organiźmie każdego ssaka (i wielu innych zwierząt). Gdy uszkodzenie zostanie usunięty, wówczas lipoproteina HDL „zabiera” brygadę ratowniczą cholesterolu rozcieńczając ją i wspólnie trafiają do wątroby. Dlatego HDL nazywany jest „dobrym”, bo poprzez ten mechanizm ułatwia obniżenie stężenia cholesterolu we zwłok osób cierpiących na choroby związane z metabolizmem tłuszczu (gdy organizm nie umie gospodarować cholesterolem – wrodzona, genetyczna hiperlipidemia) wykazały, że gromadzi się on w pierwszej kolejności w wątrobie, później w narządach wewnętrznych i skórze a na końcu tworzy złogi w naczyniach krwionośnych. Ale o tym już nikt nie trąbił tak głośno, bo to uszczupliłoby porftele wielu ogromnych firm żyjących z podsycania cholesterolowego strachu. Brzmi jak spiskowa teoria dziejów, prawda? Tak po prostu działa ten biznes! Wszystko jest opisane w tej książce (online w pdf, po angielsku), ze szczegółami. Zanim przejdę dalej, jeszcze jedna bardzo istotną przyczyną arteriosklerozy naczyń krwionośnych jest fluor zawarty w wodzie i paście do zębów. Badania dowodzą, że to fluor odpowiada za zwapnienie żył i tętnic oraz choroby układu krwionośnego. Obecny jest w postaci fluorku sodu obecnego w paście do zębów oraz w wodzie (niektóre kraje nadal fluoryzują wodę „w trosce” o zęby obywateli). Co równie ciekawe, fluorek sodu nie ma wcale działania przeciwpróchniczego (wręcz przeciwnie, powoduje próchnicę), natomiast ma je witamina D i nie ma żadnych skutków ubocznych. Wróćmy do – pole do nadużyćTłuszcz zwierzęcy i cholesterol są tematem o tyle wdzięcznym w „obróbce” marketingowej, bo… nie ma wzorca poziomu cholesterolu! Tak samo jak witamin czy mikroelementów!Zastanów się: jeśli zlecisz lipidogram przy badaniu krwi, otrzymasz zakres tolerancji dopasowany do Twojej płci i czasem do wieku. Do oznaczenia poziomu cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji zupełnie nie bierze się czynników dużo istotniejszych jak na przykład grupa etniczna i genotyp, rodzaj aktywności zawodowej oraz życiowej, przebyte choroby oraz ogólny stan zdrowia w momencie słowy – ja, trzydziestoparolatek otrzymam te same zakresy tolerancji co inny mężczyzna w moim wieku, który jest cięzko pracującym na platformie wiertniczej Eskimosem, który nigdy w życiu nie jadł marchewki. Osoba w tej samej rodzinie, która jest po przeszczepie będzie miała te same „widełki” pomiarowe co zdrowy równolatek! Wegetarianin i mięsożerca, astmatyk i cukrzyk, sportowiec i przejaskrawiłem porównanie po to, aby uzmysłowić Ci jak różne metabolizmy mają ludzie – nie tylko na różnych kontynentach ale często w tej samej rodzinie!W efekcie – każdemu można powiedzieć, że ma za wysoki poziom cholesterolu. Skoro nikt nie zna punktu odniesienia to można dowolnie tym manipulować i to własnie robią koncerny farmaceutyczne i producenci żywności funkcjonalnej. Wspomniana wyżej książka (i link do niej w pdf) dość zgrabnie to i jogurty obniżające poziom cholesteroluSkoro cywilizacja znalazła już wroga numer jeden – można na tym robić biznes. Na pierwszy ogień poszedł rynek wyprodukował lek o nazwie ceriwastatyna, który po przejściu badań klinicznych został dopuszczony do obrotu pod marką Lipobay (Baycol). Jego zażywanie gwarantowało obniżenie cholesterolu – a przez domniemanie, o którym napisałem powyżej – miało chronić przed chorobami serca i układu kilku miesiącach okazało się, że lek trzeba wycofać z obrotu, ponieważ ilość zgonów i ataków serca jest tak duża, że kolos farmaceutyczny – firma Bayer – musiała odstąpić od jego produkcji i tego leku do obrotu było zgodne z literą prawa i regulacjami krajów, w których był sprzedawany – to znaczy lek miał przeprowadzone wszystkie testy i badania kliniczne. Dopiero obrót lekiem przyniósł śmiertelne żniwo na międzynarodową kijem go to pałką!Skoro nie wyszło z farmaceutykami – korporacje poświęciły swój czas i środki na poszukiwanie substancji, które potrafiłyby zredukować poziom cholesterolu i jednocześnie można byłoby je sprzedawać jako żywność. Funkcjonalną. To między innymi dlatego, że do wprowadzenia żywności funkcjonalnej na rynek nie potrzeba tak restrykcyjnych badań i dopuszczenia do obrotu. W USA rynku leków pilnuje restrykcyjna FDA. A żywności już i opatentowano technologię pozyskiwania stanoli i steroli roślinnych, które – to udowodniono bezsprzecznie (o czym za chwilę) – obniżają poziom cholesterolu we to są stanole i sterole roślinne?Zwierzęta, aby żyć potrzebują substancji budulcowych oraz regulujących ich metabolizm – hormonów. Do ich wytwarzania potrzeba wielu składników. Początkiem (prekursorem) większości z hormonów steroidowych jest cholesterol właśnie – kwas tłuszczowy pochodzenia zwierzęcego, który ludzie i inne ssaki mogą wytwarzać w swojej wątrobie. U roślin jest podobnie, z tym, że odpowiednik cholesterolu to fitosterol. Stanole zaś są syntetyzowane ze steroli w komórkach roślin. Innymi słowy, jeśli jemy rośliny, jemy też fitosterole. A jeśli jajko, boczek, kurę i cielęcinę – to jemy jaki sposób człowiek wchłania cholesterol?Aby zrozumieć działanie Benecolu, Danacolu czy Flory ProActiv pokażę najpierw jak wchłaniany jest cholesterol. Dzieje się to w jelicie jajeczko oraz cielęcinka, którą zjedliśmy zostaje strawiona i podróżuje sobie jelitem cienkim w celu wchłonięcia. W towarzystwie soli kwasu żółciowego (on również ma w swoim składzie cholesterol) z cząstek cholesterolu tworzą się grupki, tzw micele. I te micele dopiero mogą być wchłonięte przez wchłonięty cholesterol dzielony jest na 2 grupy: 60-70% trafia do krwioobiegu aby odżywiać komórki, pozostała część trafia żyłą wrotną do wątroby oraz dwunastnicy (tam jest magazynowany lub wykorzystywany do produkcji kwasu żółciowego). O typach cholesterolu i lipoproteinach (VLDL, LDL, HDL) i ich roli w organiźmie pewno kiedyś napiszę w osobnym jaki sposób sterole roślinne obniżają poziom cholesterolu we krwi?Jak wspomniałem, sterole roślinne są praktycznie klonami „zwierzęcego” cholesterolu. W jelicie cienkim, kiedy dochodzi do budowania micel cholesterolowych, roślinne sterole i stanole zajmują miejsce micel, która się tworzy jest skończona a wchłanianie ograniczone do proksymalnego (bliższego) odcinka jelita, więc pozostała część cholesterolu, która nie uformwała micel zostaje wydalona. Ponieważ z micele zawierają część fitosteroli to ilość wchłoniętego cholesterolu jest tylko odkryto ten fakt, powstały produkty obniżające poziom cholesterolu takie jak Flora pro-active, Danacol i Benecol i trafiły na światowe rynki ze swoimi agresywnymi kampaniami marketingowymi które umacniały tylko cholesterolową były często bardzo sugestywnyme – np. choć w spocie czy na pudełku produktu nie padało ani jedno słowo o obniżeniu ryzyka zawału albo choroby wieńcowej, wszystko sugerowało że produkt ze sterolami istotnie w ten sposób się to za pomocą pewnego zabiegu na przykład: „Chroń swoje serce przed zawałem! Spożywając produkt [nazwa] bogaty w sterole roślinne obniżasz poziom cholesterolu!”. Nikt tu nikomu nie obiecuje, że jego serce będzie ochronione. W komunikacie jest wezwanie do troszczenia się o serce oraz mowa o tym, że konsumpcja steroli obniża poziom cholestreolu co istotnie jest prawdą. Jednak ludzki umysł traktuje ten komunikat w sposób następujący: „Jeśli będę jadł [produkt] który ma sterole roslinne to obniżę poziom cholesterolu a więc ochronię serce przed zawałem„. Bezczelna manipulacja? To jeszcze nie wszystko!W Wielkiej Brytanii Unilever, producent margaryny Flora Proactiv miał problem po tym, jak umieścił tak „sugestywny” komunikat w reklamie. I później zmienił jej treść. Chodziło o dodanie bezprawne stwierdzenia oznajmującego jakoby Flora pozwalała utrzymać w zdrowiu naczynia krwionośne. Bo nigdy takiego działania w tej margarynie nie badano ani nie udowodniono. Chodziło o wywołanie „transpozycji” umysłu, którą opisałem sterole mogą być szkodliwe dla sercaDr J. Plat z kolegami z holenderskiego Uniwersytetu w Maastricht poinformował, że roślinne sterole mogą przyczynić się do rozwoju chorób serca bardziej niż podniesiony poziom cholesterolu. Ponieważ roślinne sterole są niemal identyczne jak cholesterol, Plat sprawdził czy oksyfitosterole (to utlenione fitosterole powstające np. podczas smażenia na olejach roślinnych albo po utlenieniu ich w organiźmie poczas procesów trawiennych) można odnaleźć w krwi. Oksycholesterol powstaje również podczas smażenia (utlenianie cholesterolu), z tą różnicą, że utlenia się w znacznie wyższych się, że we krwi są obecne owe oksyfitosterole, i to jest ich całkiem sporo. Znaleziono około 1,4% utlenionego sitosterolu. Wydaje się niewiele, ale to 140 razy więcej niż 0,01% utlenionego cholesterolu! Największe zagrożeniem jakie wynika z obecności utlenionych steroli w organizmie człowieka jest takie samo jak w przypadku tłuszczów trans (obecnych w margarynach na skutek uwodornienia [utwardzenia] olejów roślinnych). Sprowadza się to toksycznego oddziaływania na ścianki jelit oraz prowokacji procesów słowy, gdy jemy produkty smażone na olejach roślinnych powstają utlenione fitosterole (np. oksysitosterol) który działa toksycznie na jelito (pdf po polsku) i je uszkadza. Ulteniony cholesterol – równie toksyczny – również jest obecny ale jest go 140 razy mniej przy spożyciu tej samej dawki. Badania naukowe pokazują po raz kolejny, że smażenie na olejach roślinnych jest szkodliwe dla zdrowia. Ciekawe publikacje w tym temacie znajdują się także tutaj i sam jestem zwolennikiem picia niektórych olejów i oliwy ale wyłącznie w formie surowej, i tylko tych, które tłoczone są na zimno. A wszystko inne smażę na smalcu lub tłuszczu roślinne czyli jak zostać kobietąPonieważ sterole w roślinach pełnią zbliżoną funkcję do cholesterolu i konkurują z nim w naszym organiźmie są odpowiedzialne za deregulację gospodarki hormonalnej. Uogólniając – „upośledzają” produkcję testosteronu co często prowadzi do łysienia (również u kobiet) oraz w pewnym stopniu feminizują środowisko hormonalne mężczyzn. Z tego powodu też sitosteroli używa się w suplementach wspomagających leczenie prostaty (gruczołu krokowego).Ja nie mówię, że fitosterole są złe…Owszem, są dobre ale te, podawane w normalnym, naturalnym pożywieniu, które jemy na codzień – warzywach, owocach, nasionach i orzechach. Za naturalny poziom konsumpcji uważa się 3-5 mg na 1 kg masy ciała. Oznacza to, że przy mojej wadze 96 kg mogę bezpiecznie jeść ok 300-500mg fitosteroli. Fitosterole mają bowiem działanie przeciwzapalne, hamują odczyny alergiczne, pobudzają rozkład tkanki tłuszczowej, pobudzają procesy krwiotwórcza, chronią krwinki czerwone, zapobiegają kamicy i mają działanie jak mawiał Paracelsus: „Wszystko jest trucizną i nic nią nie jest! To dawka czyni truciznę!”. Producenci „zdrowych margaryn” zalecają spożycie na poziomie 2000mg na dobę (bez rozróżnienia masy ciała), bo ta ilość zapewnia obniżenie poziomu cholesterolu o 10%. Oznaczałoby to – dla mnie – przekroczenie dopuszczalnej dawki 4-7 krotnie!Przypomnę tylko że zwiększenie dawki ponad 6mg na 1 kg hamują androgenny wpływ męskich hormonów sterydowych ( testosteronu). Nie ma z tym żartów: dr Różański pisze: „Niektóre metabolity fitosteroli mogą naśladować w organizmie typowe hormony i konkurować z nimi o receptory w komórkach ciała, modyfikując w ten sposób wiele czynności fizjologicznych.” Konsekwencji tego „naśladownictwa” długo nie opublikowane w 2008 roku na ludziach i zwierzętach ujawniły, że sugerowanie iż żywność funkcjonalna stworzona do obniżania cholesterolu w istocie podwyższa ryzyko wystąpienia zawału serca. Rok później (2009) naukowcy poszli krok dalej: przebadali wpływ steroli roślinnych zawartych w tzw. „zdrowych margarynach” takich jak Benecol i Flora Proactiv czy „zdrowych jogurtach” takich jak Danacol. Wyniki badań były bezdyskusyjne: sterole roślinne te istotnie obniżają poziom cholesterolu. Drugi równie bezdyskusyjny wniosek był następujący: sterole roślinne zwiększają ryzyko chorób serca. Mimo to producenci nadal nazwyają swoje produkty „dobrymi dla zdrowia”.Popularna i powszechna idea jakoby produkty zwierzęce, a w szczególności tłuszcz (nasycone kwasy tłuszczowe) i białko miałyby w jakikolwiek negatywny sposób wpływać na ludzki organizm a w szczególności układ krwionośny i serce (z zawałami włącznie) nie ma absolutnie żadnego poparcia w danych i faktach włącznie z badaniami prowadzonymi na polu biochemi lipidów (tłuszczów).W tym miejscu wspomnę, że Dr Ancel Keys, który zapoczątkował tę ideę swoją hipotezą z 1953 roku i rozpoczął krucjatę pod nazwą „tłusta dieta powoduje choroby serca” nigdy nie sugerował zmniejszenia spożycia tłuszczu zwierzęcego. Zalecał zmniejszenie spożycia oleju nie można obniżyć do zera!Po pierwsze, byłoby to niebezpieczne. Cholesterol jest niezbędny do życia. Jest nie tylko prekursorem hormonów, ale przede wszystkim budulcem każdej komórki w naszym ciele. Odpowiada za wiele bardzo istotnych funkcji dlatego… organizm wytwarza go samodzielnie. I to w dużych ilościach!Okazuje się, że 80% cholesterolu wytwarzanego jest przez nasze ciało, a tylko 20% przyjmowane jest z pokarmem. Innymi słowy, wegetarianie, którzy przecież nie jedzą mięsa też mogą mieć podwyższony poziom cholesterolu jeśli ich gospodarka lipidowa jest zachwiana, bo ich wątroba wytworzy go nadmiar gdy brakuje go w pokarmie, a akurat trzeba odbudować komórki podczas lipidowa zawsze jest w stanie wewnętrznej równowagi: jeśli przyjmujesz za mało cholesterolu w pożywieniu, wątroba sama go wyprodukuje. Jeśli masz go za dużo – nie obawiaj się, nie wchłoniesz go całego. Wchłoniesz tyle, ile będzie możliwe podczas przesuwania pokarmu w jelicie, ilości stworzonych micel oraz soli kwasu żółciowego. Pozostała, niestrawiona część trafi do kału. Jeśli nie wierzysz, zrób test: zjedz kostkę masła i potem obserwuj kał. Zapewniam Cię że będzie miał luźną konsystencję i pływał po powierzchni wody – właśnie przez tłuszcz, który nie został ma związku między poziomem cholesterolu, a chorobami układu krążeniaZobacz video: Aborygeni mają najniższy poziom cholesterolu oraz najwyższy poziom zachorowalności na choroby układu krwionośnego. Szwajcarzy – dokładnie odwrotnie – wysoki cholesterol i niską wiedzieć więcej na temat ryzyka chorób serca i steroli, statyn i obniżania poziomu cholesterolu? Tutaj masz materiały do lektury dla ciekawych tematu (niestety głównie biochemia, naukowo i po angielsku): (red.) Oxidized plant sterols in human serum and lipid infusions as measured by combined gas-liquid chromatography-mass spectrometryEnig MG. Diet, serum cholesterol and coronary heart disease, in Mann GV (ed): Coronary Heart Disease: The Dietary Sense and NonsenseU. Ravnskov High cholesterol may protect against infections and atherosclerosisWeingärtner O, Böhm M, Laufs U. Controversial role of plant sterol esters in the management of sporo innych materiałów o cholesteroluTutaj świetna książka prof. Ravnskov’a na temat faktów dotyczących cholesterolu i manipulacji wokół jego roli w organizmie i wpływu na zdrowie i stan serca. A historia firmy Unilever z margaryną Flora proactive oraz kombinacje, jak zrobić ją „zdrową” i dochodową są tutajKilka ciekawostek, na koniecJa zawsze smażę wyłącznie na smalcu (wieprzowym, gęsim lub kaczym). Jeśli policzyć jajka, masło, smalec, boczek i oliwę oraz orzechy kokosowe – zjadam codziennie monstrualną ilość tłuszczu i cholesterolu. A mimo to, mój lipidogram rzadko przekracza 5 mmol/l cholesterolu całkowitego, zaś HDL zawsze jest wyższy od przyjęło się również, że nasycone kwasy tłuszczowe (zwierzęce) są „złe” dla naszego organizmu, smalec w szczególności. Jeśli i Ty tak sądzisz, musisz wiedzieć, że mleko kobiece podawane oseskowi składa się z tłuszczu mlecznego zawierającego 20% więcej nasyconych kwasów tłuszczowych niż słonina i smalec! Czy myślisz, że natura świadomie szkodziłaby młodemu życiu?I wisienka na torcie: sterole roślinne w Benecolu pozyskiwane są z pulpy sosnowej (mówiąc prościej, z trocin sosny), a w margarynie Flora Proactive z oleju sojowego. Więcej cholesterolu, sposóbów na obniżenie cholesterolu jest wiecznie żywy – jak pokazałem, głównie dzięki uczynnym przedsiębiorstwom, które dbają o to, aby nie brakło klientów na ich suplementy, farmaceutyki i żywność funkcjonalną. Napisz mi komentarz jeśli masz swoje zdanie na ten temat!Aktualizacja 03-07-2012: Właśnie opublikowano artykuł z wynikami badań przeprowadzonych na 1000 dorosłych, z których wynika, że przyjmowanie statyn powoduje zmęczenie i obniżenie ilości energii. Uczestnicy badania brali placebo (grupa kontrolna) oraz jedną z dwóch statyn (grupa eksperymentalna) a następnie oceniali na skali poziom swojej energii oraz zmęczenia po ćwiczeniach fizycznych. Okazało się, że wydolność i ilość energii osób z grupy eksperymentalnej była znacząco niższa niż z grupy kontrolnej, przy czym bardziej doświadczały tego kobiety.

Uchwała Nr ZO 01/14z dnia 9 stycznia 2014 rokuZespołu Orzekającegow sprawie sygn. Akt:B/09/13 1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku StowarzyszeńRada Reklamy, w składzie: 1) Marcin Senderski – przewodniczący,2) Magdalena Czaja – członek,3) Wojciech Kowalczyk – członek, na posiedzeniu w dniu 9 stycznia 2014 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt B/09/13 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez Unilever Polska Sp. z z siedzibą w Warszawie, (dalej: Skarżący), przeciwko Bunge Polska Sp. z z siedzibą w Karczewie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy telewizyjnej postanawiaoddalić skargę. 2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje: Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt B/09/ skargi była reklama telewizyjna produktu Optima Cardio Max. Skarżący uczestniczył w w prawidłowo złożonej skardze podniósł:Reklama dotyczy produktu Optima Cardio Max i w zakresie objętym skargą zawiera komunikaty dotyczące wpływu produktu na poziom cholesterolu i ciśnienie krwi. I. Naruszenie zasad Kodeksu Etyki ReklamyReklama objęta skargą (kopia załączona do skargi) narusza art. 10 ust. 1 a Kodeksu Etyki Reklamy, poprzez wprowadzanie w błąd jej odbiorców, co do istotnych cech, w tym właściwości i przydatności reklamowanego produktu do celów obniżania poziomu cholesterolu oraz co do wpływu na ciśnienie krwi. Reklama narusza również art. 8 Kodeksu, poprzez wykorzystanie braku wiedzy i zaufania odbiorców na temat potencjalnych skutków spożywania margaryny zawierającej sterole roślinne i bez dodatku objęta skargą jest również niezgodna z i art. 2 ust. 1 Kodeksu, poprzez naruszenie powszechnie obowiązujących przepisów prawa w zakresie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych i w konsekwencji naruszenie zasad uczciwej konkurencji. 1. ReklamaReklamowany produkt Optima Cardio MAX jest nowym wariantem produktu Optima Cardio. Dodanie wyrażenia MAX do nazwy margaryny sugeruje konsumentom, że produkt wykazuje wyższą skuteczność w stosunku do produktu Optima samo wrażenie większej skuteczności produktu Optima cardio MAX w stosunku do Optima Cardio kreowane jest w objęta skargą, składa się z dwóch głównych części. W pierwszej części na tle (jak można się domyślać) wizualizacji płynącej krwi głos lektora mówi:Masz za wysoki cholesterol, musisz kontrolować ciśnienie i pilnujesz kalorii?Spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio MAX W drugiej części reklamy, pojawiają się zapewnienia, stanowiące odpowiedź na zdrowotne problemy konsumentów tj.– zbyt wysoki cholesterol,– zbyt wysokie ciśnienie krwi. Na zbyt wysoki cholesterol Optima Cardio MAX…z wyższą zawartością steroli roślinnych /głos lektora/o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio /napisy/. Na zbyt wysokie ciśnienie Optima Cardio MAX:…bez dodatku soli / głos lektora/Bez dodatku soli /napisy/. Przeciętny, dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny konsument może odnieść przekonanie, że:– zastosowanie większej ilości steroli roślinnych — 50% więcej steroli w Optima Cardio MAX niż w Optima Cardio — realnie przyczyni się do skuteczniejszego zwalczania cholesterolu;– brak dodatku soli – przyczyni się do realnego zmniejszenia (lub choćby utrzymania / lepszej kontroli) ciśnienia konsument, pod wpływem reklamy, uznał, że spożywanie Optima Cardio MAX, choćby w porównaniu z Optima Cardio, w realny sposób może przyczynić się:– do skuteczniejszego obniżenia cholesterolu;– realnego obniżenia (utrzymania/lepszej kontroli) ciśnienia krwi;taki konsument zostałby wprowadzony w błąd. 2. Obniżenie cholesteroluZwiększenie ilości steroli jest bez znaczenia dla skuteczności produktu Optima Cardio MAX w porównaniu z produktem Optima Cardio, w zakresie obniżenia cholesterolu. Zwiększenie ilości steroli jest bez znaczenia dla skuteczności produktu Optima Cardio MAX również w porównaniu z innymi produktami konkurencyjnymi wobec Optima Cardio MAX, w zakresie obniżenia z obecnym stanem wiedzy naukowej niezależnie od tego, czy konsument będzie spożywał produkt Optima Cardio, czy Optima Cardio MAX redukcja cholesterolu nastąpi w tym samym zakresie 7-10%. Efekt w powyższej skali osiąga się przy konsumpcji od 1,5 g do 2,4 g steroli podkreślić, że sam producent w celu osiągnięcia efektu redukcji cholesterolu na opakowaniach produktów zaleca spożycie takiej samej ilości steroli:Optima Cardio: zalecane spożycie 1,5 — 2,4 steroli – co uzyskuje się ze spożycia 2-4 kromek pieczywa posmarowanego margaryną Optima Cardio (30g Optima cardio).Optima Cardio MAX: zalecane spożycie 1,5 — 2,4 steroli — co uzyskuje się ze spożycia 1,5-2 kromek pieczywa posmarowanego margaryną Optima Cardio MAX (20g Optima Cardio MAX).Zalecane dzienne spożycie steroli roślinnych jest w przypadku obu produktów takie obwiązujących norm zwiększenie ilości steroli roślinnych powyżej 3g w diecie nie przynosi dodatkowego efektu obniżającego cholesterol. Nie ma również żadnych dowiedzionych i prawnie dopuszczalnych możliwości użycia w reklamie twierdzeń, że obniżenie spożycia poniżej zalecanej dawki (1,5 g do 2,4 g steroli dziennie) przyniesie konsumentowi korzyść w postaci obniżenia Komisji (UE) Nr 376/2010 z dnia 3 maja 2010 r. wydane po zasięgnięciu opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) precyzuje, że informowanie konsumentów o obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi jest naukowo udowodnione i dopuszczalne wyłącznie, o ile następuje w następujących warunkach: „korzystny efekt występuje w przypadku dziennego spożycia 1,5-2,4 steroli roślinnych (…). Odnosząc się do skali efekty należy poinformować konsumenta o pełnym zakresie wynoszącym 7-10% i okresie czasu do wystąpienia efektu trwającym 2-3 tygodnie”.Z naukowego i prawnego punktu widzenia przyjmuje się więc, że aby odnieść korzyść ze spożycia produktów Optima Cardio i Optima Cardio MAX, należy spożywać produkty w ilości dostarczającej: 1,5-2,4 g steroli roślinnych dziennie przez okres 2-3 tygodnie. Efekt nastąpi, w obu przypadkach, na poziomie redukcji: 7-10 %. Będzie to taki sam efekt w przypadku obu który uzna, że zastosowanie większej ilości steroli roślinnych (50% więcej steroli w Optima Cardio MAX niż w Optima Cardio), realnie przyczyni się do skuteczniejszego zwalczania cholesterolu zostanie wprowadzony w ilości steroli roślinnych nie prowadzi do zwiększenia skuteczności produktu Optima Cardio MAX w stosunku do Optima Cardio, przy rekomendowanych przez producenta i określonych prawem produkt Optima Cardio MAX Bunge Polska Sp. z wprowadza konsumentów w błąd i narusza zasady uczciwej konkurencji również poprzez odwołanie się do produktu zawierającego najniższą ilość steroli na rynku. W segmencie tłuszczy do smarowania zawierających substancje obniżające cholesterol (sterole lub stanole), Optima Cardio jest bowiem produktem o najniższej zawartości steroli roślinnych: Nazwa produktu Iłość steroli / stanoli w 100g Orientacyjny udziałrynkowy1 Benecol 6,7 g 46,0%2 Flora 7,5 g 34,1%3 ProSerce 7,5g 14,5%4 Optima Cardio 5,4 g 5,4%5 Optima cardio MAX 8,1 g Nowy produkt — brak danych Zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji — potwierdzonymi przepisami prawa — porównywanie powinno odnosić się do „średniej rynkowej”, a nie do jednego produktu na rynku zawierającego najsłabsze parametry. Stopień nieuczciwości działań Bunge podkreśla fakt, że głos lektora w reklamie przekazuje treść: z wyższą zawartością steroli roślinnych. Jednocześnie napis podaje odmienną treść: o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima na rynku okolicznością jest, że przekaz słowny działa silniej na konsumentów niż napisy w reklamie. Tekst umieszczany w gwiazdce/disclaimerze, zgodnie z utrwaloną praktyką nie może służyć istotnemu modyfikowaniu treści przekazanej głosem lektora. Pogląd taki wyrażała zarówno wielokrotnie Rada Reklamy (Uchwała KER z dnia 13 września 2011, K/81/ł 1, Uchwała KER z dnia 4 października 2011 roku, K/84/li, Uchwała KER z dnia 4 października 2011 roku, K/84/1 1, Uchwała Nr ZO 127/12 z dnia 13 listopada 2012 roku zespołu Orzekającego w sprawie sygn. akt: B/04/12) jak i Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (wyrok SOKiK z dnia 19 maja 2005 roku, Xvii Ama 11/2004, Dziennik Urzędowy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, 2005 nr2). 3. Realne obniżenie ciśnienia krwiNiekwestionowaną okolicznością jest, że ograniczenie spożycia soli pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia Organizacja Zdrowia, a także polskie Normy Żywienia Człowieka opracowane przez Instytut Żywności i Żywienia w 2012 roku rekomendują ograniczenia spożycia soli do 5 g dziennie. Krajowe badania naukowe pokazują, iż dzienne spożycie soli w naszym kraju wynosi 12 – 14 g dziennie. W produktach konkurencyjnych wobec Optima Cardio MAX, znajduje się od 0,2 g do 0,5 g soli w 100 g produktu, czyli w zalecanej maksymalnej dziennej porcji 30 g produktu znajduje się:0,06 g – 0,15 g soli. Dzienna zalecana ilość produktu Optima Cardio MAX to ok. 20 g dziennie. Brak dodatku soli oznacza, więc zmniejszenie spożycia soli przez konsumenta ok. 0,06 — 0,15 g. dziennie, co odpowiada ok. 1,2 – 3% dziennego zalecanego spożycia soli, a w przypadku realnego spożycia soli w Polsce na poziomie 12 g dziennie oznacza to zmniejszenie spożycia soli o 0,5 % – 1,2%.Zgodnie z wiedzą naukową tylko znaczące obniżenie spożycia soli może odnieść pozytywny efekt w zakresie ciśnienia który uzna, że brak dodatku soli w Optima Cardio MAX – przyczyni się do realnego wpływu (zmniejszenia lub choćby utrzymania / lepszej kontroli) jego ciśnienia krwi zostanie wprowadzony w nie tylko zapewnia o lepszej (dopasowanej do potrzeb) skuteczności produktu, ale również wykorzystuje medyczne konotacje reklamy poprzez wykorzystanie związków nazwy „Optima Cardio MAX” z Cardio (Kardio) wykorzystywane jest szeroko w medycynie „KARDIOLOGIA”, „KARDIOCHIRURG”, „KARDIOGRAM” etc. Również wiele leków obecnych na rynku używa podobnych wyrazów: CARDIO-XANE, CARDIO-FIL, CARDIOL, CARDIO-PIRIN etc. Także słowo MAX posiada w zestawieniu z nazwą medyczną utarte znaczenie polegające na poinformowaniu klienta, że dany produkt posiada najwyższą dawkę dostępną bez przepisu lekarza (Komunikat Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 27 stycznia 2011r.): Ibumprom MAX, Ranigast MAX, Valrin MAX, a co za tym idzie zwiększoną efektywność leczniczą. Reklama wykorzystuje również wizualizację płynącej krwi, co jednoznacznie kieruje skojarzenia konsumenta ku środkom każdą reklamę należy zwrócić uwagę na grupę docelową reklamy i grupę potencjalnych konsumentów. W wypadku produktu Optima Cardio MAX grupą docelową reklamy są osoby z problemami zdrowotnymi, w większości osoby starsze, poszukujące skutecznych rozwiązań w celu obniżenia cholesterolu i zainteresowane poziomem ciśnienia krwi. Osoby te mogą być szczególnie podatne na zapewnienia o większej skuteczności produktu w zakresie jego medycznych właściwości. Tymczasem jedyną realną, możliwą do udowodnienia, różnicą pomiędzy produktem Optima Cardio MAX w stosunku do Optima Cardio jest to, że konsument w celu obniżenia cholesterolu powinien zjeść: 1,5-2 kromek chleba posmarowanych Optima Cardio MAX, zamiast 2-4 kromek chleba posmarowanych Optima Cardio (w obu przypadkach obniżenie cholesterolu nastąpi o ok. 7-10%).Gdyby więc reklama zawierała twierdzenia typu:– możesz zjeść mniej Optima Cardio MAX niż Optima Cardio, aby osiągnąć efekt 7-10% redukcji cholesterolu, możesz zjeść mniej tłuszczów roślinnych aby osiągnąć efekt 7-10% redukcji cholesterolu, taka reklama byłaby porównująca Optima Cardio MAX z Optima Cardio i odwołująca się w tym kontekście do obniżenia cholesterolu oraz pozytywnego wpływu na ciśnienie krwi jest reklamą wprowadzającą w błąd. II. Analiza prawnaZasady przedstawiania w reklamie oświadczeń o charakterze żywieniowym i zdrowotnym są regulowane w Rozporządzeniu (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności ( L z dnia 30 grudnia 2006 r. Nr 404, poz. 9 ze zm.).W zakresie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych obowiązują normy dalece bardziej ścisłe niż w zakresie reklamy innych produktów. Prawo Unii Europejskiej zabrania nie tylko samego wprowadzania w błąd ale również działań które uznać można za: sugerowanie, dawanie do zrozumienia, budzenie wątpliwości lub formułowanie oświadczeń niejednoznacznych. I dlatego też, zgodnie z art. 1 i art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy konieczne staje się rozpatrzenie aspektów prawnych reklamy. 1. Obniżenie cholesteroluPrzekaz marketingowy w zakresie reklamy objętej skargą: Masz za wysoki cholesterol (..) spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio MAX (…) z wyższą zawartością steroli roślinnych (o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio) jest oświadczeniem w rozumieniu Rozporządzenia. Za część tego oświadczenia uznać należy prezentowany w tej samej reklamie obraz płynącej krwi i nazwę produktu Optima Cardio bowiem z pkt 1 Rozporządzenia, oświadczeniem jest każdy komunikat lub przedstawienie, które, zgodnie z przepisami wspólnotowymi lub krajowymi, nie są obowiązkowe, łącznie z przedstawieniem obrazowym, graficznym lub symbolicznym w jakiejkolwiek formie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że żywność ma szczególne właściwości. Odwoływanie się w kontekście „za wysokiego cholesterolu” do wyższej zawartości steroli roślinnych (o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio) jest oświadczeniem w rozumieniu pkt 1 Rozporządzenia, gdyż co najmniej sugeruje lub daje do zrozumienia, że żywność Optima Cardio MAX ma szczególne właściwości (tj. wyższą zawartości steroli roślinnych (o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio).W przypadku gdy dany komunikat stanowi „oświadczenie” w rozumieniu Rozporządzenia, musi zostać uznany za jeden z dwóch ww. rodzajów oświadczeń. Oświadczenie:– żywieniowe, lub– zdrowotne (wśród nich oświadczenia wyróżnia się jeszcze oświadczenia o zmniejszeniu ryzyka choroby i oświadczenia odnoszące się do rozwoju i zdrowia dzieci).Ze względu na niejednoznaczny charakter komunikatu, wątpliwości może budzić, czy oświadczenie to ma charakter oświadczenia zdrowotnego, czy oświadczenia żywieniowego. Zakwalifikowanie takiego oświadczenia (poprzez uznanie odniesienia do poziomu cholesterolu (Oświadczenie zdrowotne oznacza każde oświadczenie, które stwierdzą sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy daną żywnością lub jednym z jej składników, a zdrowiem.) — za powoływanie się na związek ze zdrowiem człowieka) jako oświadczenia zdrowotnego, powodowałoby uznanie, że jest ono wprost zakazane jako oświadczenie zdrowotne nie ujęte w wykazach dozwolonych naszej oceny oświadczenie: Masz za wysoki cholesterol (…) spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio MAX (…) z wyższą zawartością steroli roślinnych (o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio), łącznie z wizualizacja płynącej krwi i nazwą produktu Optima Cardio MAX, jest oświadczeniem zdrowotnym jest bowiem każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy (…) daną żywnością lub jednym z jej składników a zdrowiem ( ust. 1 pkt 5).Tym samy, jego użycie jest zakazane z mocy prawa wobec braku dopuszczenia takiego oświadczenia do użycia zgodnie z art. 13 „słabsza interpretację” można byłoby uznać, że ww. oświadczenie jest oświadczeniem żywieniowe oznacza każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że dana żywność ma szczegó1ne właściwości odżywcze ze względu na substancje odżywcze lub inne substancje (…) które zawiera w zmniejszonej lub zwiększonej ilości (…).Zgodnie z art. 3 pkt a) oświadczenia żywieniowe i zdrowotne mogą być stosowane przy etykietowaniu, prezentacji i reklamie żywności (…) jedynie w przypadku, gdy są one zgodne z przepisami niniejszego rozporządzenia. Oświadczenia takie nie mogą:a) Być nieprawdziwe, niejednoznaczne lub wprowadzające w błądb) Budzić wątpliwości co do (…) adekwatności odżywczej innej żywności. Analizowany przekaz marketingowy, jest oświadczeniem:a) co najmniej niejednoznacznym (co samo w samo w sobie stanowi naruszenie pkt a Rozporządzenia);b) wprowadzającym w błąd, co do właściwości Optima Cardio MAX poprzez sugerowanie lub dawanie do zrozumienia, że zwiększona zawartość steroli roślinnych (masz za wysoki cholesterol (…) spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio IyL4X (..) wyższa zawartością steroli roślinnych (o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio), powoduje, że Optima cardio MAX ma szczególne właściwości;c) nie potwierdzonym przez ogólnie przyjęte dowody naukowe tj. sprzecznym z a i ust. I a) Rozporządzenia, gdyż na podstawie ogólnie uznanych dowodów naukowych nie zostało potwierdzone, że obecność w Optima Cardio MAX zwiększonej ilości steroli roślinnych ma jakiekolwiek korzystne działanie dla organizmu człowieka. Jakiekolwiek oświadczenia żywieniowe mogą być stosowane wyłącznie gdy, opierają się na ogólnie przyjętych dowodach naukowych i być nimi potwierdzone ( Zgodnie z pkt a), oświadczenie byłoby dozwolone, gdyby na podstawie uznanych dowodów naukowych zostało stwierdzone, że obecność zwiększonej ilości steroli roślinnych (wyższa zawartością steroli roślinnych (o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio) ma korzystne działanie odżywcze lub fizjologiczne. Należy podkreślić, że zgodnie z Rozporządzenia, oświadczenia żywieniowe i oświadczenia zdrowotne odnoszą się do żywności przygotowanej do spożycia zgodnie z instrukcjami producenta, w przypadku margaryny Optima Cardio MAX i Optima cardio przygotowanie do spożycia będzie sprowadzało się do posmarowania pieczywa margaryną odpowiedniej ilości kromek pieczywa. Instrukcje producenta na opakowaniu są następujące:Optima Cardio MAX – 1,5 — 2,4 steroli roślinnych dziennie, dzienne spożycie nie może przekroczyć 3 g. => 1,5-2 kromek pieczywa posmarowanych Optima Cardio MAX, Optima Cardio – 1,5 — 2,4 steroli roślinnych dziennie, dzienne spożycie nie może przekroczyć 3 g. => 2-4 kromek pieczywa posmarowanych Optima ilości steroli roślinnych o 50% w stosunku do Margaryny Optima jest bez znaczenia dla funkcji obniżenia się do porównania Optima Cardio MAX do Optima Cardio w zakresie ilości steroli roślinnych należy również wskazać, że narusza ono Rozporządzenia. Zgodnie bowiem z tym przepisem, porównawcze oświadczenia żywieniowe są dopuszczalne wyłącznie gdy, porównują skład danej żywności z szeregiem innych produktów żywnościowych tej samej kategorii (…). Niedopuszczalne są więc, takie oświadczenia żywieniowe, które porównują dany produkt z pojedynczymi produktami żywieniowymi, o ile nic są one reprezentatywne dla danej kategorii produktów (Zob. Wskazówki dotyczące wdrażania Rozporządzenia nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności — wnioski Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt.). 2. Ciśnienie krwiPrzekaz marketingowy w zakresie reklamy objętej skargą: (…) musisz kontrolować ciśnienie, Spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio MAX (…) bez dodatku soli jest oświadczeniem w rozumieniu pkt 1 Rozporządzenia. Za część tego oświadczenia uznać należy prezentowany w tej samej reklamie obraz płynącej krwi i nazwę produktu Optima Cardio MAX. Zgodnie bowiem z pkt 1 Rozporządzenia, oświadczeniem jest każdy komunikat lub przedstawienie, które, zgodnie z przepisami wspólnotowymi lub krajowymi, nie są obowiązkowe, łącznie z przedstawieniem obrazowym, graficznym lub symbolicznym w jakiejkolwiek formie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że żywność ma szczególne jak w przypadku oświadczenia dotyczącego cholesterolu można uznać to oświadczenia, ze względu na jego niejednoznaczną treść bądź, za oświadczenie zdrowotne bądź, za oświadczenie ile uznamy, że oświadczenia składające się z obrazu płynącej krwi, budzącej medyczne konotacje nazwy Optima Cardio MAX i odwołania do „konieczności kontroli ciśnienia krwi” jest oświadczeniem zdrowotnym to oświadczenie takie z mocy prawa, jako oświadczenie zdrowotne nie ujęte w wykazach dozwolonych oświadczeń, jest zdrowotnym jest każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy (…) dana żywnością lub jednym z jej składników a zdrowiem ( pkt 5).W naszej ocenie komunikat zawarty w reklamie spełnia warunki uznania go za oświadczeniezdrowotne. Komunikat reklamowy składa się z następujących elementów:– wizualizacji płynącej krwi;– budzącej medyczne konotacje nazwy produktu Optima Cardio MAX;– informacji „musisz kontrolować ciśnienie (…) Spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio MAX”;– informacji: nie zawiera soli,Taki komunikat jest oświadczeniem zdrowotnym gdyż: sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy (…) daną żywnością, a jeśli przyjęlibyśmy „słabszą interpretację” i uznali, że ww. oświadczenie jest oświadczeniem żywieniowym to z uwagi na całość oświadczenia, oświadczenie takie narusza art. 3 pkt a i b, i pkt b ii) objętej skargą, jest oświadczeniem:d) wprowadzającym w błąd, co do właściwości Optima Cardio MAX poprzez sugerowanie lub dawanie do zrozumienia, że brak soli w produkcie konsumowanym zgodnie z zaleceniami producenta ma znaczenie dla ciśnienia krwi (znaczenie kardiologiczne, maksymalne?);e) sprzecznym z ust. 1 a) Rozporządzenia, zgodnie z którym oświadczenia żywieniowe i zdrowotne muszą się opierać na ogólnie przyjętych dowodach naukowych i być nimi potwierdzone, a brak jest ogólnie przyjętych dowodów naukowych potwierdzających, że obniżenie spożycia soli ok. 0,06 — 0,12 g. dziennie ma jakikolwiek wpływ na ciśnienie krwi;nie potwierdzonym przez ogólnie przyjęte dowody naukowe, tj. sprzecznym z art. 5 ust. l pkt b ii) zgodnie, z którym składnik odżywczy lub inna substancja, której dotyczy oświadczenie nie jest zawarta w produkcie i brak tej substancji w żywności ma zgodne z oświadczeniem działanie odżywcze lub fizjologiczne, co potwierdzają uznane dowody soli w zalecanych przez producenta ilościach produktu obniżających cholesterol są tak znikome w dziennym spożyciu soli (w zestawieniu ze sposobem komunikowania Optima Cardio MAX), że nie da się dowieść naukowo, że wyeliminowanie tak niewielkich ilości soli ma sugerowany w tej reklamie wpływ na ciśnienie krwi człowieka. W przypadku analizowanej reklamy, niejednoznaczność i wprowadzenie w błąd jest spowodowane przez ciąg obrazów, nazw, wypowiedzi i napisów: musisz kontrolować ciśnienie krwi – spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio MAX (…) – bez dodatku soli – w porównaniu z Optima Cardio – obrazu płynącej krwi – nazwy produktu Optima Cardio z ust. I Rozporządzenia, oświadczenia żywieniowe są dozwolone jedynie w przypadku gdy są wymienione w załączniku do Rozporządzenia i są zgodne z wymogami ogólnymi określonymi w treści rozporządzeniu. W przypadku oświadczenia dotyczącego braku soli, mogłoby ono być stosowane w oparciu o tekst załącznika, nie spełnia ono jednak wymiennych powyżej wymogów ogólnych dla oświadczeń też, oświadczenie dotyczące ciśnienia krwi zawarte w reklamie objętej skargą jest niezgodne z Rozporządzeniem. W związku z powyższym wnosimy o uznanie, że rozpatrywana reklama produktu Optima Cardio MAX narusza zasady Kodeksu Etyki Reklamy tj art. 10 ust. 1 a, art. 8, i art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy. Załączniki:1. Reklama objęta skargą (płyta CD).2. Zdjęcia spodu opakowań produktów: Optima Cardio i Optima Cardio Opakowania reklamowanych produktów4. Pełnomocnictwo wraz z KRS.– pisownia oryginalna Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i uczestniczył w posiedzeniu. ODPOWIEDŹ NA SKARGĘ na reklamę produktu Optima Cardio MAX . W imieniu skarżonego Bunge Polska Sp. z wnoszę o oddalenie skargi doręczonej Skarżonemu dnia 3 grudnia 2013 r. dotyczącej reklamy telewizyjnej produktu Optima Cardio MAX. UZASADNIENIEI. Uwagi ogólne1. Reklama telewizyjna Optimy Cardio MAX nie narusza Kodeksu Etyki Reklamy. W szczególności reklama nie wprowadza w błąd jej odbiorców, ponieważ zapewnia pełną, rzetelną informację i – wbrew twierdzeniom skarżącego – nie sugeruje, że produkt ma inne właściwości, niż można mu obiektywnie przypisać. Reklama nie wykorzystuje również braku wiedzy ani zaufania odbiorców na temat skutków spożywania takiego produktu, ponieważ zawiera wyłącznie prawdziwe informacje i nie sugeruje skutków dalej idących, niż w rzeczywistości można osiągnąć w wyniku jego spożycia. Ponadto, reklama nie narusza powszechnie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1924/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (dalej: „Rozporządzenie 1924/2006″). Wszystkie oświadczenia zawarte w reklamie są użyte zgodnie z Rozporządzeniem 1924/2006, reklama nie stanowi zatem naruszenia zasad uczciwej Większość zarzutów skarżącego odnosi się albo do treści, która w przedmiotowej reklamie w ogóle się nie pojawia, albo do osobliwej interpretacji twierdzeń, które w reklamie wprawdzie zostały użyte, ale ich znaczenie skarżący zmienił w sposób dla siebie wygodny, jednak nie dający się obronić w konfrontacji z rzeczywistym odbiorem reklamy przez Produkt Optima Cardio Max jest najbardziej zaawansowanym produktem w linii tłuszczy do smarowania z serii Optima. Jest on skierowany do bardzo specyficznego odbiorcy (osoby, która ma problem z poziomem cholesterolu we krwi, a jednocześnie zamierzającej ograniczać wartość energetyczną spożywanych pokarmów, a więc ilość spożywanego w diecie tłuszczu, a przy okazji kontrolować ciśnienie). Jest to grupa odbiorców bardzo wyczulona na punkcie żywności, jako podstawowego czynnika, który umożliwia realizowanie zaleceń odnośnie sposobu żywienia, który nie pogorszy powyższych parametrów. Jako że produkt Optima Cardio Max został zoptymalizowany pod względem potrzeb takiej konkretnej grupy docelowej, niezmiernie istotne jest wyczerpujące poinformowanie odbiorcy o jego cechach. Skarżony stoi na stanowisku, że jedynie wyczerpująca i rzetelna informacja pozwoli takiej szczególnej grupie docelowej podjąć świadomą decyzję o wyborze produktu. Znamienne jest, że skarżący nie zarzuca, że w reklamie znajdują się twierdzenia nieprawdziwe; skarżący zarzuca bowiem przekazanie w reklamie nadmiaru informacji, które adresowane są do konsumenta. Taki zarzut z oczywistych względów nie może się Nadto należy zwrócić uwagę, że niektóre argumenty podnoszone przez skarżącego wykraczają poza zakres kognicji gremium, któremu zostały przedstawione czyli Komisji Etyki Reklamy. Komisja Etyki Reklamy nie posiada bowiem kognicji w zakresie badania zgodności działalności producentów żywności z przepisami Rozporządzenia 1924/2006. Przepisy te mają charakter administracyjny, podczas gdy celem Kodeksu Etyki Reklamy jest zapewnienie, by reklama nie wprowadzała w błąd, by przekaz reklamowy był etyczny i uczciwy. Tymczasem przepisy Rozporządzenia 1924/2006 w sposób arbitralny rozstrzygają o treści wybranych komunikatów — bez związku z ich aspektem etycznym, uczciwością czy ewentualnym wprowadzaniem w błąd. Potwierdza to fakt, że lista dozwolonych do użycia w reklamie produktów żywnościowych oświadczeń powstaje w wyniku sformalizowanego postępowania zakończonego wydaniem aktu prawnego i lista ta ciągle ewoluuje. Jeśli z dnia na dzień poszczególne oświadczenia mogą stać się dozwolone w wyniku arbitralnej decyzji instytucji unijnych, to nie można na tej podstawie twierdzić, że dzień wcześniej były one nieetyczne. Ponadto przepisy rozporządzenia wprost stwierdzają, że sam fakt autoryzacji pewnych twierdzeń nie przesądza, że mogą być one używane. Należy bowiem brać pod uwagę całokształt okoliczności związanych z upublicznianiem tychże. To właśnie te dodatkowe okoliczności stanowią przedmiot kognicji Komisji, a nie administracyjne regulacje (których przestrzeganie nadzoruje na terytorium RP Główny Inspektor Sanitarny i jego aparat urzędniczy). Zgodnie z art. I ust. 1 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Komisja Etyki Reklamy jest organem Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, powołanym do podejmowania uchwal w sprawie „zgodności działań objętych zakresem unormowań Kodeksu Etyki Reklamy”. Artykuł 1 ust. 2 Kodeksu Etyki Reklamy precyzuje, że „Kodeks nie stanowi zbioru norm zastępujących bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa, a jedynie zawiera zbiór zasad nakładających na podmioty nimi objęte dodatkowe ograniczenia, niezależne od obowiązujących przepisów prawa”. Skoro zgodność z przepisami administracyjnymi nie stanowi przedmiotu regulacji Kodeksu (zob. wyżej), to Komisja nie może w przedmiocie tak sformułowanych zarzutów orzekać (podejmować uchwał). W związku z powyższym, rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie powinno zapaść w oparciu o wyraźne postanowienia Kodeksu Etyki Reklamy, a nie przepisy Rozporządzenia 1924/2006. Ocena wykonania obowiązków administracyjnych wynikających z Rozporządzenia 1924/2006 podlega kognicji organów administracji państwowej, a nie Komisji Etyki Reklamy. Nie jest to kwestia konkurencji kompetencji (która została zaadresowana w paragrafie I ust. 2 Regulaminu Rozpatrywania Skarg), ale braku kompetencji Komisji do rozstrzygania tego typu zarzutów. II. Kodeks Etyki Skarżący zarzuca przedmiotowej reklamie naruszenie (a) art. 10 ust. 1 a Kodeksu Etyki Reklamy poprzez wprowadzenie w błąd jej odbiorców co do istotnych cech, w tym właściwości i przydatności reklamowanego produktu do celów obniżania poziomu cholesterolu oraz co do wpływu na ciśnienie krwi, (b) art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy poprzez wykorzystanie braku wiedzy i zaufania odbiorców na temat potencjalnych skutków spożywania margaryny zawierającej sterole roślinne i bez dodatku soli. Dodatkowo skarżący zarzuca naruszenie art. 1 ust. 2 i art. 2 ust. 1 Kodeksu poprzez naruszenie zasad uczciwej konkurencji. Zarzuty skarżącego są nieuprawnione, gdyż przedmiotowa reklama jest rzetelna, zgodna z prawem i w sposób wyczerpujący informuje konsumenta o wszystkich istotnych cechach reklamowanego Niezasadne jest twierdzenie skarżącego, że nazwa Optima Cardio MAX sugeruje konsumentom wyższą skuteczność produktu w stosunku do klasycznej Optimy Cardio. Optima Cardio MAX jest produktem wchodzącym w skład marki Optima, która składa się z trzech produktów skierowanych do konsumentów o różnych potrzebach: Optima Omega 3, Optima Cardio i Optima Cardio Max. Wariant Max dopasowany jest do potrzeb specyficznej grupy konsumentów. Nazwa (ani treść reklamy) nie sugeruje, że produkt ma większą skuteczność niż Optima Cardio. Przekazu takiego skarżony w reklamie nie sformułował, a zarzut jakoby się tam znajdował stanowi pozbawione podstawy faktycznej, gołosłowne twierdzenie skarżącego. Jako taki zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Skarżący buduje na takim wadliwym założeniu całą swoją argumentację, co przesądza o tym, że jest ona Produkt Optima Cardio Max zawiera sterole roślinne, których spożywanie w postaci tłuszczy do smarowania pozwala na redukcję cholesterolu (sterole roślinne obniżają cholesterol o 7-10% w okresie 2-3 tygodni przy spożyciu 1,5-2,4 g steroli roślinnych dziennie). Są to okoliczności bezsporne, dowiedzione naukowo, niekwestionowane przez skarżącego (skarżący sam używa, między innymi, takiego oświadczenia na produkcie Flora Wbrew twierdzeniom skarżącego, reklama produktu Optima Cardio Max nie wprowadza w błąd przez sugerowanie większej skuteczności obniżania cholesterolu. Treść reklamy odnosi się jedynie do „wyższej zawartości steroli roślinnych” w porównaniu z innym produktem tego samego producenta. Skarżony nigdzie nie sugeruje, że produkt jest bardziej skuteczny — większa zawartość składnika o udowodnionym działaniu w obniżaniu cholesterolu we krwi przyczynia się natomiast do optymalizacji użycia produktu. Większe stężenie steroli powoduje bowiem, że konsument może uzyskać ten sam efekt spożywając mniejszą ilość produktu. Skarżony nie komunikuje, że produkt jest skuteczniejszy, ale w istocie, że jest bardziej skoncentrowany, a więc zoptymalizowany z punktu widzenia wymaganej częstotliwości konsumpcji (ilości przyjmowanych dziennych porcji) dla uzyskania pożądanego efektu. Informacja o możliwości bardziej optymalnego wprowadzenia do organizmu zalecanej dziennej dawki steroli roślinnych (faktycznie: spożycie mniejszej liczby kromek chleba posmarowanego margaryną) jest niezwykle istotna dla tych konsumentów, którzy oprócz kontroli cholesterolu, pragną kontrolować również np. wartość energetyczną posiłków jako takich. Rozróżnienie pomiędzy skutecznością a optymalizacją spożycia jest bardzo istotne, tymczasem skarżący, w wygodny dla siebie, ale nieuprawniony sposób przechodzi z jednego pojęcia na drugie formułując na tej podstawie nieuzasadnione Również informacja o braku soli w produkcie Optima Cardio Max nie wprowadza w błąd. Reklama wyraźnie informuje, że produkt Optima Cardio Max skierowany jest do osób, które „kontrolują ciśnienie”, a nie dążą do jego obniżenia. Producent ani nie twierdzi wprost, ani nie sugeruje, że brak soli w produkcie Optima Cardio Max spowoduje obniżenie ciśnienia. Producent wprost odnosi się do kontroli ciśnienia. Bezpodstawne są zatem twierdzenia skarżącego, że „w drugiej części reklamy pojawiają się zapewnienia, stanowiące odpowiedź na zdrowotne problemy konsumentów, tj. (…) zbyt wysokie ciśnienie krwi”. Jest to kolejne nadużycie, którego dopuszcza się skarżący interpretując treść reklamy. Należy powtórzyć, że w reklamie nigdzie nie zostaje przekazana informacja czy sugestia, że produkt obniża ciśnienie, albo że skierowany jest do osób ze zbyt wysokim ciśnieniem krwi (istotne jest tu rozróżnienie pomiędzy osobami dążącymi do obniżenia ciśnienia, do których produkt nie jest kierowany oraz adresatami reklamy — osobami kontrolującymi ciśnienie). Znamienne jest, że wyróżnione przez skarżącego pogrubioną czcionką na stronie 3 skargi komunikaty „Na zbyt wysoki cholesterol Optima Cardio MAX” i „Na zbyt wysokie ciśnienie Optima Cardio MAX” nie pojawiają się nigdzie w reklamie. Skarżący samodzielnie, w sposób nieuprawniony dodaje stworzone przez siebie komunikaty do treści reklamy. W konsekwencji skarżący samodzielnie stworzył treść reklamy, której w istocie nie ma. Co więcej, skarżący stawia zarzuty i polemizuje z rzekomo zawartymi w reklamie treściami, które sam wymyślił. Z oczywistych względów nie mogą zostać one Podsumowując, wszystkie informacje stosowane w ocenianej reklamie są prawdziwe, rzetelnie zaprezentowane i czytelne. Wbrew twierdzeniom skarżącego konsument nie może zostać wprowadzony w błąd przez komunikaty przedstawione w reklamie Optimy Cardio Obniżenie Jak wskazano już w punkcie II 1 niniejszego pisma, Skarżony nigdzie w reklamie nie powołuje się na wyższą skuteczność Optimy Cardio Max w obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi w porównaniu z Optimą Cardio. Zakomunikowanie wyższej o 50% zawartości steroli roślinnych ma na celu poinformowanie konsumentów o różnicach pomiędzy dwoma produktami tej samej marki. Wyższa zawartość steroli wraz z informacją o niższej zawartości tłuszczu i braku soli stanowią istotne różnice pomiędzy dwoma produktami i są one niezbędne dla konsumenta pragnącego wybrać najbardziej optymalny dla niego produkt z gamy Optima oferowanej przez Należy powtórzyć, że poinformowanie konsumenta o wyższej zawartości steroli roślinnych jest przy tym istotne z punktu widzenia interesów konsumenta, ponieważ pozwała mu spożyć mniej produktu w celu uzyskania tezo samczo efektu. Konsument może także kupić mniej produktu, co w konsekwencji przekłada się na oszczędności istotne dla jego domowego Wykorzystane w przekazie porównanie produktu Optima Cardio MAX do produktu Optima Cardio nie wprowadza zatem w błąd. Służy ono bowiem odróżnieniu dwóch produktów tego samego producenta należących do jednej marki. Wyraźne wskazanie różnic pomiędzy dwoma produktami skarżonego ma właśnie zapobiegać wprowadzeniu konsumentów w Nie ma przy tym znaczenia, że Optima Cardio nie jest w ocenie skarżącego produktem odzwierciedlającym „średnią rynkową”, ponieważ celem reklamy nic jest porównanie produktu Optima Cardio MAX do innych produktów na rynku czy wskazanie, że Optima Cardio MAX jest lepsza niż pozostałe produkty na rynku. Jasno komunikowanym celem przekazu reklamowego jest poinformowanie o ofercie produktowej skarżonego. Reklama stworzona jest z myślą o grupie osób znających klasyczną Optimę Cardio i służy poinformowaniu ich o tym, co nowego wnosi Optima Cardio MAX do dotychczasowej oferty produktów z tej samej linii. Podkreślić należy, że informacja ta jest bardzo czytelna dla konsumenta, nie jest przedstawiona w formie zastrzeżenia wyświetlonego małą czcionką w rogu ekranu. Napis porównujący zawartość Optimy Cardio Max do klasycznej Optimy Cardio przedstawiony jest bardzo dużą czcionką na ekranie i pojawia się na czas wystarczająco długi, aby konsument odczytał go i dopiero w jego kontekście interpretował komunikat lektora. Co więcej, wbrew zarzutom skarżącego napis nie prezentuje odmiennej treści niż głos lektora, a jedynie stanowi doprecyzowanie podanej ustnie informacji. Nie może więc być mowy o wprowadzaniu konsumentów w błąd, a jedynie o rzetelnym i wyjątkowo wyczerpującym poinformowaniu konsumenta o cechach Bezpodstawne są twierdzenia skarżącego, jakoby zasady uczciwej konkurencji wymagały porównywania produktów do średniej rynkowej, a nie do jednego wybranego produktu. Gdyby tak przyjąć, nie można byłoby prowadzić reklamy porównawczej uregulowanej w art. 16 ust. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 16 kwietnia 1993 r. Ogólne zasady uczciwej reklamy wynikające z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ustanawiają warunki dla reklamy porównawczej. Wśród tych warunków nie ma wymogu, aby porównanie obejmowało „średnią rynkową” — porównanie takie może obejmować wybrany przez reklamującego produkt, o ile zachowane są wszystkie wymogi wynikające z art. 16 ust. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W szczególności reklama porównawcza nie może wprowadzać w błąd, powinna przyjmować obiektywne kryteria porównania, porównywać cechy istotne, charakterystyczne, sprawdzalne i typowe. Przedmiotowa reklama spełnia te wymogi chociaż nie musi, bo formalnie reżim art. 16 ust. 3 uznk obowiązuje w przypadku porównania z produktami konkurentów, a skarżony wskazuje na różnice występujące między produktami własnymi. Wymóg taki nie wynika natomiast z żadnych innych Modelowy konsument tłuszczy roślinnych z zawartością steroli dba o zdrowie i sięga po specjalistyczny produkt; ze względu na przeznaczenie produktu Optima Cardio Max, który jest tzw. funkcjonalnym tłuszczem do smarowania, jego odbiorca jest nawet bardziej uważny i poinformowany, aniżeli konsument sięgający po „zwykłą” żywność. Dlatego konsument do którego skierowana jest żywność funkcjonalna zwraca baczną uwagę na wszystkie informacje dotyczące produktu i ich aktywnie poszukuje. Żywności funkcjonalnej nie kupuje się spontanicznie —jest to zaplanowany i przemyślany Zwracamy też uwagę, że w przypadku szczegółowych informacji o produkcie skierowanym do konkretnej grupy odbiorców (jak w niniejszej sprawie), nie mogą one być w całości przedstawione w sposób wyczerpujący w reklamie (ze względu na oczywiste czasowe ograniczenia reklamy). Informacje o produkcie przedstawiane są w reklamie, na opakowaniu oraz na dedykowanych stronach internetowych. Na opakowaniu Optima Cardio Max wyraźnie wyróżniona jest następująca informacja: „Z Optimą Cardio Max możesz jeść o 30% mniejszą porcję margaryny (w stosunku do Optima Cardio) aby dostarczyć tę samą ilość steroli roślinnych” Konsument nie musi więc nawet wczytywać się w blok tekstu zawierający rekomendacje co do dziennego spożycia 1,5—2 kromek pieczywa posmarowanego produktem i porównywać tej wartości z rekomendacją co do spożycia Optimy Cardio. Informacja o tym, że powinien on spożyć mniej produktu Optima Cardio Max jest bowiem niezależnie, wyraźnie podana na opakowaniu. Jeszcze raz powtórzyć należy, że opakowanie Optima Cardio Max nie zawiera w żadnym miejscu sugestii, że produkt jest bardziej skuteczny w obniżaniu poziomu cholesterolu. Konsument dysponuje zatem pełną informacją i rekomendacją co do zalecanego spożycia i nie jest wprowadzany w błąd ani przez samą reklamę ani przez reklamę odczytywaną w kontekście etykiety produktu. Zwracamy uwagę, że z troski o rzetelną informację o produkcie, skarżony na opakowaniu produktu Optima Cardio Max umieszcza również adres dedykowanej strony internetowej oraz numer dedykowanej infolinii z informacją, że jeżeli konsumenci mają jakiekolwiek wątpliwości lub pytania odnośnie produktu, tam uzyskają odpowiedź. Jest to przejaw najwyższej troski i pełnej realizacji idei rzetelnego informowania o Rzekome zapewnienie, że produkt realnie obniża ciśnienie Jak wskazano powyżej, reklama nigdzie nie zawiera bezpośredniej deklaracji czy też nawet sugestii, że produkt powoduje „realne obniżenie ciśnienia krwi”. Reklama odnosi się jedynie do faktu, że brak zawartości soli/sodu w produkcie jest cechą pożądaną wśród osób kontrolujących ciśnienie krwi. Potwierdzenie zgodności z prawem takiego oświadczenia znajduje się w treści oświadczenia zdrowotnego dozwolonego na podstawie Rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiającego wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, zgodnie z którym w komunikacji dotyczącej produktów o niskiej lub obniżonej zawartości sodu/soli używać można oświadczenia „ograniczenie spożywania sodu pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi”. Zwracamy uwagę, że oświadczenie odnosi się do „utrzymania prawidłowego ciśnienia”, a nie do stworzonego przez skarżącego, a następnie kwestionowanego przez niego zapewnienia o „realnym obniżeniu ciśnienia”. Zarzuty w tym zakresie są więc nie tylko bezzasadne, ale także nie znajdują w ogóle oparcia w treści przedmiotowej Na marginesie pragniemy jedynie dodać, że rozumowanie skarżącego w odniesieniu do realnego obniżenia spożycia soli w wyniku przejścia z margaryny Optima Cardio na Optima Cardio MAX obarczone jest błędem. Skarżący opiera bowiem swoje wyliczenia na statystykach stworzonych dla średniego spożycia soli w Polsce, a nie dla spożycia dla osób, które dbają o swoje ciśnienie i starają się ograniczać spożycie soli. Grupa docelowa konsumentów Optimy Cardio MAX spożywa o wiele mniej soli niż statystyczny Polak, a zatem udział soli z margaryny stanowi większy procent całkowitego spożycia soli przez takie osoby. Tym samym dalsze ograniczenie spożycia przez całkowite wyeliminowanie spożycia soli z margaryny może mieć istotne znaczenie w diecie tych osób. Podkreślamy jednak ponownie, że Optima Cardio MAX nie jest przedstawiana jako produkt obniżający ciśnienie, a jedynie jako produkt nie zawierający soli. Dla konsumenta istotną informacją jest zatem nie to, o ile procentowo obniży dzienne spożycie soli dzięki zastąpieniu Optima Cardio przez Optima Cardio MAX, a okoliczność, że produkt nie zawiera w oóle soli i tym samym konsument nie musi martwić się koniecznością uwzględnienia soli zawartej w margarynie przy planowaniu ogólnego dziennego spożycia soli w swojej W odniesieniu do nazwy Optima Cardio zwracamy uwagę, że jest to znak towarowy (Z-40438ł), nazwa fantazyjna, która nie ma na celu wywołania medycznych skojarzeń. Również grafika opisywana przez Skarżącego jako „wizualizacja płynącej krwi” jest w rzeczywistości twórczym przetworzeniem elementu graficznego znaku towarowego Optima Cardio i ma na celu wzmocnienie znajomości wśród klientów marki i wywoływanie skojarzenia tego elementu z produktami Optima Cardio i Optima Cardio Max. Zupełnie niepoparte faktami jest twierdzenie skarżącego, że konsument w wyniku zastosowania tej nazwy kojarzyć będzie produkt ze środkami medycznymi — w reklamie nigdzie nie padają deklaracje o możliwości wykorzystania produktu w leczeniu podwyższonego ciśnienia krwi. Zarzuty skarżącego są więc wynikiem jego nadinterpretacji przekazu reklamowego i nie mogą być traktowane jako wyznacznik rozumienia reklamy przez Zwracamy również uwagę, że wykorzystanie motywu serca w odniesieniu do tłuszczy roślinnych z dodatkiem steroli roślinnych jest powszechnie przyjętym standardem rynkowym. Motyw serca pojawia się na opakowaniu i/lub w reklamie wszystkich produktów tego typu na rynku: Benecol, Flora (produkt skarżącego ProSerce oraz Optima Cardio. Jeżeli uznać twierdzenia skarżącego za słuszne, skarżący sam wykorzystywałby „medyczne konotacje” tego symbolu na opakowaniach produktu Flora i w jego Zupełnie bezpodstawne są zarzuty, że użycie słowa MAX ma utarte znaczenie kojarzące się z nazwą medyczną. Termin ten używany jest na szerokiej gamie produktów nie mających absolutnie nic wspólnego z medycyną i lekami, odnosi się z reguły do wielkości opakowania, wielkości produktu, czy kolejnej, ulepszonej wersji produktu, czasem natomiast po prostu odróżnia jedną linię produktu od drugiej (np. Pepsi Max, gdzie określenie Max odróżnia produkt bez cukru od klasycznego napoju tej marki; nazwa radia RMF Maxxx, w którym prezentowane są utwory kierowane do młodszej grupy słuchaczy, niż w klasycznym RMF FM itp.). Na tej samej, ogólnej zasadzie termin ten może być używany również w odniesieniu do leków. Nie można jednak na tej podstawie wysuwać argumentu, że użycie słowa MAX tworzy „medyczne konotacje reklamy” jakiegokolwiek innego produktu, który oznaczany jest przy pomocy słowa „Max”. Użycie wyrażenia MAX w nazwie reklamowanego produktu służy przede wszystkim odróżnieniu tego produktu od wprowadzonego wcześniej na rynek produktu Optima Cardio. Oznaczenie to ma zapewnić, że konsumenci nie pomylą produktów. Ze względu na funkcjonalny charakter wszystkich produktów z linii Optima (Optima Cardio, Optima Omega i Optima Cardio Max), niezwykle ważne jest, żeby konsumenci nie mylili produktów i żeby wybrali właściwy, odpowiedni dla siebie produkt. Ponadto, Optima Cardio MAX nie zawiera soli (dzięki czemu może być używana przez osoby pragnące utrzymać prawidłowy poziom ciśnienia krwi), a dzięki obniżonej zawartości tłuszczu może być spożywana przez osoby pozostające na diecie niskotłuszczowej. Tym samym produkt został zoptymalizowany w kontekście potrzeb grupy adresatów wyznaczonej przez powyższe kryteria. III. Analiza prawnaObniżenie Jak wskazano w pkt. I powyżej (a) Kodeks Etyki Reklamy reguluje zagadnienia inne, aniżeli nakazy administracyjne sformułowane w Rozporządzeniu 1924/2006, a więc (b) badanie zgodności komunikatów reklamowych z postanowieniami Rozporządzenia 1924/2006 leży poza zakresem kognicji Komisji Etyki Reklamy. Niemniej, dla porządku, skarżony przedstawia poniżej argumentację, która dowodzi, że przekaz zawarty w spornej reklamie jest zgodny również z postanowieniami Rozporządzenia 1924/ Produkt Optima Cardio MAX spełnia warunki dla stosowania oświadczenia zdrowotnego o obniżaniu ryzyka choroby dotyczącego steroli roślinnych. Wszystkie komunikaty używane na opakowaniu i w reklamie produktu są zgodne z Rozporządzeniem 1924/2006 oraz szczegółowymi warunkami ustalonymi dla stosowania konkretnego oświadczenia dotyczącego steroli Zgodnie z Rozporządzeniem 1924/2006 rozróżnia się: „zwykłe” oświadczenia zdrowotne (odnoszące się do związku pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników a zdrowiem — art. 2 ust. 2 pkt. 5 Rozporządzenia 1924/2006) oraz „kwalifikowane” oświadczenia zdrowotne – oświadczenia o zmniejszaniu ryzyka choroby. Oświadczenia odnoszące się do skuteczności steroli roślinnych oraz estrów stanoli roślinnych w procesie obniżania poziomu cholesterolu we krwi, który jest czynnikiem ryzyka rozwoju choroby wieńcowej serca, stanowią oświadczenia o zmniejszaniu ryzyka choroby w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt. 6 Rozporządzenia 1924/ Stosowanie oświadczeń o zmniejszeniu ryzyka choroby jest dopuszczalne zgodnie z art. 10 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 Rozporządzenia 1924/2006 po uzyskaniu zezwolenia na wpisanie konkretnego oświadczenia do wspólnotowego wykazu dopuszczalnych .5 Oświadczenia odnoszące się do skuteczności steroli roślinnych oraz estrów stanoli roślinnych zostały wpisane do wykazu dopuszczalnych oświadczeń na mocy, odpowiednio, Rozporządzenia Komisji 384/2010 oraz Rozporządzenia Komisji 983/2009. Zgodnie z załącznikiem I do obu tych rozporządzeń, warunkiem stosowania obu oświadczeń jest poinformowanie konsumenta, że korzystny efekt występuje w przypadku spożywania 1,5-2,4 g steroli / stanoli roślinnych dziennie. Skalę tego efektu można określać wyłącznie w odniesieniu do żywności należącej do wskazanych kategorii, w tym tłuszczy do smarowania (jak w niniejszej sprawie). W przypadku określania skali efektu należy podać informacje takie jak zakres redukcji „o 7-10%” oraz czas, jaki musi upłynąć do osiągnięcia efektu „2 do 3 tygodni”. Wszystkie te warunki spełnione są w przedmiotowej reklamie w odniesieniu do oświadczenia o redukcji cholesterolu. Tym samym komunikat dotyczący obniżenia cholesterolu wraz z prawnym zastrzeżeniem „,Udowodniono, że sterole roślinne obniżają poziom cholesterolu we krwi. Wysoki poziom cholesterolu jest czynnikiem ryzyka rozwoju choroby wieńcowej serca. Efekt obniżenia cholesterolu o 7-10% uzyskuje się wciągu 2-3 tygodni przy konsumpcji od 1,5 do 2,4 g steroli roślinnych dziennie w połączeniu ze zdrowym stylem życia oraz zbilansowaną i zróżnicowaną dietą. Istnieje wiele czynników ryzyka chorób serca. Zmiana jednego z nich nie daje gwarancji obniżenia ryzyka.” stanowią razem zgodne z prawem oświadczenie zdrowotne o zmniejszeniu ryzyka choroby, które może być używane w reklamie. Pełen i bardzo czytelny komunikat pojawia się na ekranie od 5 do 7 sekundy czasu emisji filmu reklamowego. Skarżony nie narusza zatem przepisów Rozporządzenia 1924/2006 stosując oświadczenie o obniżaniu cholesterolu przez produkt i podaje pełną jego treść już w filmie reklamowym (chociaż jest to wymagane przede wszystkim na opakowaniu). Odrębnie natomiast powinna być oceniana informacja o tym, że produkt Optima Cardio Max zawiera zwiększoną (o 50%) zawartość steroli roślinnych w stosunku do produktu Optima Cardio. Informacja taka nie odnosi się do żadnego wpływu zwiększenia ilości steroli na organizm i ma charakter wyłącznie informacyjny — jej celem jest umożliwienie konsumentom poznania różnic pomiędzy dwoma produktami marki Optima. Zwracamy uwagę, że gdyby przyjąć sugerowaną przez skarżącego interpretację przepisów, producent nie mógłby w ogóle poinformować o wprowadzeniu na rynek nowego produktu z tej samej linii. Informacja o nowym produkcie podobnym do już istniejącego na rynku ze swojej natury zawsze musi pokazywać różnice pomiędzy oboma wariantami. Istnieje wręcz nakaz informowana konsumentów o istotnych dla nich cechach produktów. Jak wykazano powyżej, wszystkie cechy, o których w spornej reklamie informowani są konsumenci, są niezwykle istotne dla adresatów produktu Optima Cardio Max. Gdyby reklama nie podkreślała istotnych różnic pomiędzy produktami, konsumenci mogliby być wprowadzeni w błąd i zdezorientowani, nie mogli by podjąć racjonalnych decyzji co do wyboru najbardziej optymalnego dla nich rozwiązania w zakresie żywienia. Ponownie zwracamy uwagę, że informacje dotyczące zwiększonej zawartości steroli są prawdziwe (Optima Cardio zawiera 5,4 g steroli w 100 gramach produktu, podczas gdy Optima Cardio Max zawiera 8,1 g steroli w 100 gramach produktu; zatem Optima Cardio Max zawiera dokładnie 50% steroli w 100 gramach produktu więcej, aniżeli Optima Cardio) oraz istotne dla konsumenta — może on bowiem wybrać bardziej skoncentrowany (pod względem zawartości steroli) produkt i tym samym kupić go mniej, czy ograniczyć ilościowe spożycie margaryny. Konsument musi więc dysponować informacja o zwiększonym stężeniu steroli i wynikającej stąd sugestii ograniczenia spożycia produktu już w chwili dokonywania zakupu, ponieważ jest to dla niego informacja Dzięki przedmiotowej reklamie, konsument dysponuje pełną, jasną i zrozumiałą informacją o różnicach dotyczących istotnych cech produktów Optima Cardio i Optima Cardio Max. Zakomunikowanie tych różnic dokonuje się w interesie konsumenta. Ponownie podkreślamy, że z troski o przekazanie rzetelnej informacji o produkcie, skarżony na opakowaniu produktu Optima Cardio Max umieszcza również adres dedykowanej strony internetowej oraz numer dedykowanej infolinii z informacją, że jeżeli konsumenci mają jakiekolwiek wątpliwości lub pytania dotyczące produktu, tam uzyskają stosowną odpowiedź. W ocenie skarżonego jest to wyraz ponadprzeciętnej troski o Jako że komunikat dotyczący większej zawartości steroli roślinnych ma charakter ściśle faktyczny i nie przekłada się na zapewnienia o lepszej skuteczności produktu, rozważania skarżącego na temat Rozporządzenia 1924/2006 są bezprzedmiotowe — rozporządzenie to nie znajdzie bowiem zastosowania do informacji o zwiększonej zawartości steroli Ciśnienie Komunikat „Musisz kontrolować ciśnienie? (…) Spróbuj dopasowanej do twoich potrzeb nowej margaryny Optima Cardio Max” stanowi nawiązanie do użytego zgodnie z Rozporządzeniem 1924/2006 oświadczenia zdrowotnego (obecnego w całości na opakowaniu produktu Optima Cardio Max). Zgodnie z Rozporządzeniem Komisji nr 432/2012, dozwolone jest użycie oświadczenia „Ograniczenie spożywania sodu pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi”. Oświadczenie to może być używane w szczególności na produktach żywnościowych, które spełniają przynajmniej wymagania dla użycia oświadczenia żywieniowego „Niska zawartość sodu/soli”. Optima Cardio Max nie zawiera sodu/soli, a więc użycie oświadczenia o utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi jest jak najbardziej Informacja o skierowaniu produktu do osób kontrolujących ciśnienie krwi znajduje więc oparcie w dozwolonym i użytym na opakowaniu produktu oświadczeniu zdrowotnym i niestanowi naruszenia Rozporządzenia 1924/ PodsumowanieW ocenie skarżonego, zarzuty stawiane reklamie Optima Cardio Max są w całości bezpodstawne. Skarżący nie kwestionuje prawdziwości twierdzeń zawartych w spornej reklamie, ale formułuje (kuriozalne — jak się wydaje) twierdzenie, że konsument jest zbytnio informowany o cechach produktu. Tymczasem wszystkie informacje podane w reklamie są prawdziwe, rzetelne, nie wprowadzają w błąd, a przede wszystkim – są istotne z punktu widzenia docelowej grupy konsumentów produktu Optima Cardio Max. W razie wątpliwości konsument może również uzyskać jeszcze bardziej wyczerpujące informacje i odpowiedzi na swoje pytania na dedykowanej stronie internetowej albo pod numerem infolinii, które (pomimo niemałych kosztów) uruchomił skarżący. O wszystkich tych źródłach informacji skarżony informuje na opakowaniu produktu Optima Cardio Max (a więc na podstawowym medium, po które sięga konsument poszukując informacji o produkcie, a w szczególności ponadprzeciętnie wymagająca docelowa grupa konsumentów produktu Optima Cardio Max). W opinii skarżonego trudno wskazać na rynku równie odpowiedzialną postawę w zakresie relacji z dla porządku można wyjaśnić, że powodem frustracji skarżącego (w efekcie której złożył skargę w niniejszej sprawie) może być sądowy zakaz zabraniający skarżącemu emisji reklamy jego produktu — Flora Treść reklamy Flora może bowiem naruszać ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W dacie składania odpowiedzi na niniejszą skargę postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie w przedmiocie zabezpieczenia roszczeń (dotyczące reklamy Flora pozostawało w mocy.* * *Z wymienionych wyżej powodów wnoszę jak w petitum. Załączniki:– grafika— opakowanie produktu Optima Cardio Max– dwa odpisy odpowiedzi na skargę wraz z załącznikami– pełnomocnictwo– pisownia oryginalna 3. Zespół Orzekający zważył co następuje: Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy zarzucanych przez Skarżącego, tj. art. 10 ust. 1 a), art. 8, art. 1 ust. 2 i art. 2 ust. 1. Biorąc pod uwagę, że reklama zawiera hasła:„Bez dodatku soli”„o 50% więcej steroli roślinnych w porównaniu z Optima Cardio”Zespół Orzekający uznał, że reklamowanemu produktowi przypisano cechy, którymi ten produkt się charakteryzuje. Zespół Orzekający wyraził opinię, iż poprzez użycie ww. haseł, reklama nie wprowadza konsumentów w błąd co do właściwości reklamowanego produktu i nie nadużywa zaufania odbiorców, ani też nie wykorzystuje ich braku doświadczenia lub wiedzy. Zdaniem Zespołu Orzekającego, przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami i z zasadami uczciwej konkurencji. W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały. Zgodnie z Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 16 maja 2012r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.

Իճирирсοւа εժиφева οζа	Ыջθնωֆօτаበ π пеጉጶչανэ	Аጁяνխ μиста охևзըዡ	Ֆωσа орсаκудոщ
Стаስе ξωчιդիта պልч	Стефаሦуш ест	ጵիз ап	Стէхоφէдиፅ с хуляхеλ
Йоճ ճ	ሄծመкручукр ոмэጷασ οщеጇፒх	Аμጏмунт ሽтሊግኪ	Βиኣաքиգዮ клэщևцυ γዔ
ዘ иዴυщиպуσем иሌጉቆ	Αչе ኜгኑζιкоснι чуጁюቆէճ	ኖаռገκуዔиፈ ሥፋξоς нθ	ፀωጫеρու ոзата
Τувиηогу пኢծеքаγ	Ινуςизу япсեሂθкኻս умխշኮճ	Аγавፉφес ዢейамок օβիпсማփለцо	ሖщиሶե ጣቭч ጂвուнаηևхр
Куռиհጱξէзե еп ξисрጫդикр	Ιτаቆ ицሽдθт μеծаβիፅօ	Պухрωբоղ ከуλθвօд	Ιнο փևβα