Gardło jest górnym fragmentem przewodu pokarmowego. Można powiedzieć, że jest ono również miejscem, w którym krzyżuje się przewód pokarmowy z układem oddechowym. Gardło zbudowane jest z kilku warstw. Warstwa położona najgłębiej to błona śluzowa, na której znajduje się tkanka podśluzowa. Kolejną, bardziej zewnętrzną ścianę gardła, tworzy błona mięśniowa, a na niej znajduje się błona zewnętrzna, czyli powięź gardłowa. Gardło można też podzielić na trzy części. Pierwszą z nich jest cześć nosowa gardła (inaczej nazywana nosogardłem lub też jamą nosowo-gardłową). Kolejna cześć gardła to gardło środkowe, czyli jego cześć ustna. Ostatnią częścią gardła jest jego cześć krtaniowa, czyli gardło dolne. Zdarzają się niestety sytuacje, w przebiegu których dochodzi do rozwoju raka gardła. Jakie są przyczyny rozwoju raka gardła? Do najważniejszych czynników etiologicznych, które doprowadzają do rozwoju raka gardła, zalicza się przede wszystkim długotrwałe narażenie na dym tytoniowy, jak również nadużywanie alkoholu. Inną przyczyną doprowadzająca do rozwoju raka gardła mogą być także złe nawyki żywieniowe, miedzy innymi brak witamin, owoców i warzyw. Czynnikiem etiologicznym, który może doprowadzić do rozwoju raka nosowej części gardła, jest też zakażenie wirusem Epsteina-Barr. Jakie są najczęstsze objawy raka gardła? Objawy raka gardła mogą być różne, w zależności od miejsca, w którym dochodzi do jego rozwoju. Nowotwór gardła, który zlokalizowany jest w części ustnej gardła, przede wszystkim może dawać objawy pod postacią bólu przy przełykaniu lub też bólu samoistnie promieniejącego do ucha. Ponadto rak części ustnej gardła może wywoływać też objawy pod postacią uczucia obecności ciała obcego, owrzodzenia czy też nacieku. Nowotwór gardła zlokalizowany w jego części nosowej może natomiast dawać objawy pod postacią guza w obrębie szyi. Kolejnym objawem raka części nosowej gardła są bóle, głownie dotyczące głowy, jak również uczucie zatkania ucha, czy też krwawienie z nosa. Zdarza się też, że rak części nosowej gardła wywołuje ubytki neurologiczne w zakresie nerwów czaszkowych oraz zaburzenia widzenia. Rak części krtaniowej gardła natomiast może wywoływać chrypkę do bezgłosu włączenie oraz uczucie podrażnienia w gardle i uczucie przeszkody przy połykaniu. W zależności od części gardła, w której dojdzie do rozwoju raka gardła, nowotwory tej okolicy mogą różnić się tempem wzrostu, dawaniem przerzutów oraz objawami. Rak części ustnej gardła lokalizuje się głównie na podstawie języka, migdałkach, łukach podniebiennych oraz na podniebieniu miękkim i tylnej ścianie gardła. Ponad 90% wszystkich nowotworów gardła tej okolicy stanowi rak płaskonabłonkowy, zwykle o średnim lub niskim stopniu zróżnicowania. Główną przyczyną rozwoju raka gardła tej okolicy jest narażenie na dym tytoniowy oraz spożywanie wysokoprocentowego alkoholu. Należy pamiętać o tym, że rak części ustnej gardła charakteryzuje się zwykle względnie szybkim wzrostem miejscowym i wczesnymi przerzutami do węzłów chłonnych. Odsetek pięcioletniego przeżycia wśród chorych w przypadku raka ustnej części gardła, w zależności od lokalizacji i zaawansowania, waha się w granicach 25-50%. Rozpoznanie raka ustnej części gardła stawia się na podstawie obrazu klinicznego oraz badania histopatologicznego. Leczenie raka ustnej części gardła jest uzależnione od stopnia zaawansowania zmiany i obejmuje zabieg operacyjny często uzupełniony o radio i/lub chemioterapię. Rak krtaniowej części gardła lokalizuje się natomiast najczęściej w zachyłku gruszkowatym, zdecydowanie rzadziej rozwija się on w okolicy zapierściennej i na tylnej ścianie gardła. Raka krtaniowej części gardła cechuje przede wszystkim miejscowy wzrost z wczesnym naciekaniem struktur sąsiadujących (przede wszystkim krtani) i przerzutami do regionalnych węzłów chłonnych. Jest to najgorzej rokujący nowotwór głowy i szyi, bowiem przeżycie pięcioletnie wynosi jedynie około 20%. Praktycznie jedynym typem histologicznym raka krtaniowej części gardła jest rak płaskonabłonkowy, zwykle o średnim lub niskim stopniu zróżnicowania. Rozpoznanie raka krtaniowej części gardła stawia się na podstawie laryngoskopii bezpośredniej lub też pośredniej oraz biopsji zmiany nowotworowej. W przypadku raka nosowej części gardła, zwykle dochodzi do jego rozwoju na skutek zakażenia wirusem Epsteina-Barr. Nowotwór części nosowej gardła występuje endemicznie w południowej chęci Chin i w krajach środkowo wschodniej Azji. Wyróżnia się trzy podstawowe typy raka nosowej części gardła, jest to zatem rak rogowaciejący, nierogowaciejący oraz rak niezróżnicowany. Rozpoznanie raka nosowej części gardła stawia się na podstawie badania klinicznego przy użyciu lusterka oraz badania endoskopowego, jak również biopsji zmiany nowotworowej. Najczęstszym pierwszym objawem raka nosowej części gardła jest powiększenie węzłów chłonnych szyi, objawy ze strony ogniska pierwotnego raka występują zwykle bardzo późno, co wynika po prostu z uwarunkowań anatomicznych. Rak nosowej części gardła charakteryzuje się szybkim wzrostem miejscowym, skłonnością do tworzenia przerzutów do węzłów chłonnych i względnie częste występowanie również przerzutów odległych. Leczenie raka nosowej części gardła polega przede wszystkim na stosowaniu chemio i/ lub radioterapii. Polecane dla Ciebie tabletka, odporność, złe samopoczucie, zmęczenie, niedobór minerałów, alergia, niedobór witamin, osłabienie zł kapsułki, odporność zł kapsułki, odporność zł kapsułki, odporność zł Jakie jest rokowanie w przypadku raka gardła? Rak gardła daje bardzo różne rokowanie. Wszystko uzależnione jest bowiem od tego, gdzie zlokalizowana jest zmiana, jak również od tego, w jakim stadium swojego rozwoju zmiana taka zostanie zdiagnozowana oraz jaką ma ona wielkość. Najgorsze rokowanie daje zazwyczaj rak krtaniowej części gardła, gdzie odsetek pięcioletnich przeżyć wynosi zaledwie około 20%. W przypadku raka ustnej częściej gardła rokowanie jest nieco lepsze, bowiem odsetek pięcioletnich przeżyć waha się zazwyczaj pomiędzy 25 a 50%. W przypadku zaś raka nosowej części gardła pięcioletnie przeżycie nie przekracza zwykle 60%. Twoje sugestie Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Polecane artykuły Guzy, stłuczenia i siniaki – co na nie stosować? Guzy, stłuczenia, siniaki i obrzęki – jakie środki warto mieć pod ręką, aby urazy goiły się szybciej? Podpowiadamy. Makrogole – czym są? Działanie przeczyszczające, zastosowanie, przeciwwskazania Makrogole to dobrze tolerowane i bezpieczne w stosowaniu preparaty, które wykorzystuje się w przypadku zaparć zarówno tych długotrwałych, jak i sporadycznych. Powodują zwiększenie objętości płynów w świetle jelit oraz wywołują działanie przeczyszczające. Czy kobiety w ciąży i dzieci mogą stosować makrogole, jakie są skutki uboczne zażywania tych leków, a także jak długo może być prowadzona terapia z wykorzystaniem PEG? Oparzenie meduzy – co robić? Wakacyjna kąpiel dla niektórych może skończyć się przykrym i dość bolesnym doświadczeniem za sprawą parzących, galaretowatych parasolek, swobodnie pływających w toni wodnej, czyli meduz. Do obrony oraz chwytania pokarmu używają parzydełek, zawierających jad, którego siła działania jest zróżnicowana w zależności od rodzaju meduzy. Po czym można rozpoznać, że oparzyła nas meduza? Dowiedz się, co zrobić po oparzeniu meduzą, zwłaszcza jeśli planujesz zagraniczne wakacje nad wodą. DEET – co to jest, dlaczego odstrasza komary i kleszcze? Bezpieczeństwo sprayu na owady DEET jest repelentem otrzymanym syntetycznie. Działanie tego preparatu polega na zaburzaniu węchu owadów, które nie są w stanie odebrać i zakodować zapachu kwasu mlekowego, będącego składnikiem potu potencjalnego żywiciela. Jak poprawnie stosować DEET, czy dzieci i kobiety w ciąży mogą bezpiecznie z niego korzystać i czy DEET na komary może być szkodliwy dla zdrowia? Zastrzyki z kwasu hialuronowego – czym są iniekcje dostawowe i kiedy należy je stosować? W niechirurgicznym leczeniu artrozy i chorób chrząstki stawowej stosowana jest dostawowa suplementacja kwasu hialuronowego (HA), czyli wiskosuplementacja. Zazwyczaj iniekcje dostawowe dotyczą stawów kolanowego oraz biodrowego. W aptekach oraz przychodniach dostępne są liczne preparaty do wiskosuplementacji kwasem hialuronowym. Produkty te różnią się usieciowaniem oraz masą cząsteczkową HA. Który preparat wybrać, jaka jest różnica między zastrzykami z kwasem hialuronowym a preparatami zawierającymi kolagen? Jak złagodzić ból pleców? Domowe sposoby i leki apteczne Ból pleców może dotyczyć każdego odcinka kręgosłupa, jednak zazwyczaj występuje ból krzyża, który pojawia się w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Zakłada się, że w populacji do 40 roku życia ponad 70% osób cierpiało na ból krzyża, natomiast drugiego najczęściej występującego bólu pleców – w odcinku szyjnym doświadczyła minimum połowa populacji. Jak poradzić sobie z bólem pleców, jakie leki wybrać i które z domowych sposobów mogą uśmierzyć ból? Co na alergię? Skuteczne leki i domowe sposoby na alergię Alergia może dotyczyć niemowlaka, dziecka i osoby dorosłej. Niestety problem ten doskwiera coraz większej ilości osób na całym świecie. Lekceważenie objawów alergii może doprowadzić do groźnych komplikacji, takich jak np. przewlekła obturacyjna choroba płuc. Wsparcie w leczeniu alergii mogą stanowić metody naturalne oraz wypracowanie schematu zachowań ograniczających kontakt z alergenami. Dostępne są również leki i preparaty na alergię, które można kupić w aptece także bez recepty. Stosowane właściwie, czyli konsekwentnie i zgodnie z zaleceniami, mogą pomóc zwalczyć dokuczliwe objawy alergii. Apteczne testy do wykrywania zakażenia Helicobacter pylori z kału i krwi Zakażenie Helicobacter pylori jest często diagnozowaną infekcją przewodu pokarmowego, która jednak w niewielkim procencie przypadków daje objawy, takie jak ból nadbrzusza, nudności czy wymioty. Diagnozę stawia się najczęściej na podstawie wyniku testu ureazowego, dla którego alternatywą od pewnego czasu są domowe testy na obecność zakażenia h. pylori z krwi lub kału. Czy są one wiarygodne, jak je przeprowadzić i jak interpretować ich wynik?

Rak gardła to choroba, której leczenie wymaga współpracy laryngologa i onkologa. Dopiero po badaniu przedmiotowym i zinterpretowaniu wyników badań histopatologicznych, lekarz może podjąć decyzję o dalszym postępowaniu. Sprawdź, jakie badania przeprowadza się w celu zdiagnozowania raka gardła, jak wygląda leczenie tego typu nowotworu i którzy pacjenci rokują najlepiej. Rak gardła to choroba, której leczenie wymaga współpracy laryngologa i onkologa Leczenie raka gardła obejmuje farmakoterapię, radioterapię, chemioterapię, a także zabiegi operacyjne, które polegają na wycięciu części, a nawet całości gardła wraz z guzem nowotworowym. W skrajnych przypadkach możliwe jest jedynie leczenie paliatywne. Decyzję, która metoda leczenia jest najlepsza dla pacjenta, podejmuje lekarz po analizie wyników badań. Rak gardła - diagnostyka W przypadku podejrzenia raka gardła lekarz w pierwszej kolejności wykonuje badanie endoskopowe. Inną metodą badania może być laryngoskopia, czyli dokładne badanie całego aparatu głosowego. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, lekarz pobiera wycinki tkanki nowotworowej do biopsji. Ostateczne rozpoznanie stawia się bowiem w oparciu o badanie histopatologiczne. Pomocne są także badania obrazowe, takie jak RTG, tomografia komputerowa (CT), rezonans magnetyczny (MRI) oraz pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa (PET). Rak gardła - rokowania Najlepsze rokowania mają pacjenci, u których rozpoznano chorobę we wczesnym stadium rozwoju. Wczesne postaci choroby dają 90% przeżycie 5 lat od momentu rozpoznania. Jednak chorych bardzo rzadko niepokoją pierwsze objawy raka gardła, ponieważ są podobne do zwykłej infekcji układu oddechowego. Dlatego najczęściej chorobę diagnozuje się w zaawansowanym stadium. Wówczas najlepiej rokują pacjenci z rakiem części ustnej gardła. W ciągu 5 lat od rozpoznania choroby przeżywa ok. 70 proc. chorych. W przypadku nowotworu jamy nosowo-gardłowej rokowania nie są korzystne. Jak pokazuje doświadczenie lekarzy, większość osób, u których zdiagnozowano ten typ raka gardła, umiera w ciągu 5 lat od rozpoznania choroby. Jednak do najgorzej rokujących nowotworów nie tylko gardła, lecz także głowy i szyi, należy rak krtaniowej części gardła. Jak wynika z badań, w ciągu 5 lat od momentu rozpoznania, przeżywa jedynie co piąty pacjent. Rak gardła - leczenie Możliwości leczenia zależą od wielu czynników, takich jak stadium zaawansowania choroby, położenie guza, wieku chorego i innych chorób, z którymi się zmaga. Farmakoterapia W przypadku zdiagnozowania raka gardła najczęściej stosuje się Cetuksymab (Erbitux), który hamuje rozrost komórek nowotworowych. Zwykle jest on kojarzony z radioterapią (w zaawansowanym stadium choroby) i chemioterapią (w chorobie nawracającej i/lub z przerzutami). Radioterapia We wczesnym stadium choroby pomocna może być radioterapia. W zaawansowanym stadium choroby radioterapia może być połączona z chemioterapią i leczeniem chirurgicznym. Mikrolaryngoskopia Zmiany nowotworowe, które są ograniczone do powierzchni gardła lub strun głosowych, mogą być usunięte podczas operacji endoskopowej, przy pomocy konwencjonalnych narzędzi mikrochirurgicznych (kleszczyki) lub przy pomocy promienia lasera CO2. Laryngektomia W przypadku mniejszych guzów umiejscowionych w dolnej części gardła, lekarz może zastosować laryngektomię - zabieg polegający na częściowym lub całkowitym wycięciu krtani. Po zabiegu większość pacjentów zachowuje zdolność mówienia i oddychania. W skrajnych przypadkach konieczne jest usunięcie całej krtani. Wtedy tchawica zostaje połączona z otworem w gardle, aby umożliwić pacjentowi oddychanie. Tylko u nielicznych pacjentów konieczne jest usunięcie części lub całości gardła (pharyngectomy). Chirurgiczne usunięcie całego gardła zazwyczaj obejmuje usunięcie strun głosowych. Podczas operacji lekarz przebudowuje lub odtwarza gardło w celu ułatwienia przełykania.

Fot. pathdoc / Opublikowano: 16:47Aktualizacja: 10:42 Rak języka to nowotwór złośliwy. Najczęściej występuje u mężczyzn po 60. roku życia, którzy palą papierosy i nadużywają wysokoprocentowego alkoholu. Pierwsze objawy zwykle są niespecyficzne, co sprawia, że choroba rozpoznawana jest późno, a to przyczynia się do pogorszenia rokowania chorych. Jakie są objawy raka języka? Rak językaRak języka: przyczynyPierwsze objawy raka językaObjawy raka językaJak wygląda leczenie nowotworu języka?Rak języka – przerzuty a rokowania Rak języka to jeden z powszechnych nowotworów złośliwych jamy ustnej. Najczęstszym typem histopatologicznym jest rak płaskonabłonkowy. Głównymi czynnikami ryzyka tego nowotworu jest: wieloletnie palenie papierosów, nadużywanie wysokoprocentowego alkoholu (a zwłaszcza współwystępowanie tych dwóch czynników). Przy raku języka pierwsze objawy są niespecyficzne, w związku z czym bywają lekceważone przez pacjentów lub leczone jako inne schorzenie. Niestety, rak języka, nawet we wczesnym zaawansowaniu, daje przerzuty do węzłów chłonnych szyi i przerzuty odległe (płuca, wątroba). Późne rozpoznanie nowotworu języka znacznie pogarsza rokowanie chorych. Rak języka: przyczyny Podstawowe czynniki, które odgrywają największą rolę w patogenezie raka języka, to palenie papierosów i innych wyrobów tytoniowych oraz spożywanie nadmiernej ilości wysokoprocentowego alkoholu. Najgroźniejsze jest połączenie obu tych czynników, gdyż mikrouszkodzenia błony śluzowej spowodowane przez alkohol ułatwiają penetrację szkodliwych substancji zawartych w dymie papierosowym. W krajach, w których popularne jest żucie tabaki (głównie część krajów azjatyckich), ten czynnik także odgrywa znaczną rolę w rozwoju nowotworu języka. Drugim bardzo istotnym czynnikiem ryzyka jest zakażenie wirusem HPV. Rak, który wykazuje korelację z tym wirusem, pojawia się częściej u osób młodszych, które nie palą i nie nadużywają alkoholu. Wirus brodawczaka ludzkiego jest szeroko rozpowszechniony i obecnie zwraca się dużą wagę do badań przesiewowych i szczepień w jego kierunku. Pozostałe czynniki mają znaczenie drugorzędne. Należą do nich: niedbałość o higienę jamy ustnej, spożywanie bardzo ostrych potraw, używanie protez, które w wyniku złego dopasowana podrażniają śluzówkę. W obrębie języka występują również zmiany śluzówkowe, które określane są mianem stanów przedrakowych. Ich obecność sprzyja rozwojowi nowotworu złośliwego, ale nie ma całkowitej pewności, że przy tego typu zmianach rak się rozwinie. Należą do nich: erytroplazja, leukoplakia, liszaj płaski i włóknienie podśluzówkowe. Pierwsze objawy raka języka Pierwsze objawy raka języka są dość niespecyficzne. Najczęściej zaobserwować można zmianę na języku, która może być zlokalizowana w jego dowolnej części. Może mieć postać czerwonej lub białej plamki, zgrubienia śluzówki, nadżerki, owrzodzenia. Początkowo pacjenci nie kojarzą jej z chorobą nowotworową, a ze stanem zapalnym czy aftą. W związku z tym lekceważą ją lub podejmują nieadekwatne do stanu leczenie. Zdarza się również, że lekarze w pierwszej kolejności włączają antybiotyk lub lek przeciwgrzybiczy. To przedłuża właściwe rozpoznanie, a zatem pogarsza rokowanie. Objawy raka języka Zmianie na języku często towarzyszą dolegliwości bólowe. Mogą one występować podczas przełykania czy przy dotyku. Ból może promieniować do ucha. Pozostałe objawy zależą od wielkości guza oraz od obecności przerzutów, najczęściej do węzłów chłonnych szyi. Mogą pojawić się trudności w jedzeniu i połykaniu, w związku z tym pacjenci tracą na wadze. Rozrastający się guz ogranicza ruchomość języka, zatem występują również problemy w mówieniu. Czasem może pojawić się szczękościsk i ślinotok. Jeżeli guz obejmuje nasadę języka i schodzi do gardła dolnego, występuje chrypka, czasem nawet duszność. Owrzodziałe zmiany mają tendencję do podkrwawiania, zatem może dochodzić do krwioplucia. W przypadku obecności przerzutów do węzłów chłonnych szyi widoczny jest guz na szyi. Jak wygląda leczenie nowotworu języka? Leczenie raka języka zależy od stopnia zaawansowania choroby. O sposobie leczenia decyduje konsylium onkologiczne, w skład którego wchodzą: laryngolog, onkolog, radio- i chemioterapeuta. Podstawową metodą leczniczą jest wycięcie zmiany wraz z marginesem zdrowych tkanek oraz operacja węzłowa szyi. Powstały ubytek języka zaopatruje się przez miejscową plastykę albo przeszczepiony z innej okolicy ciała płat skórno-mięśniowy. Po zabiegu często konieczna jest radioterapia. Dla niektórych osób radioterapia stanowi leczenie podstawowe. Chemioterapia wykorzystywana jest rzadko, ma większe znaczenie przy rakach związanych z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego. Rak języka – przerzuty a rokowania Przy raku języka rokowanie uzależnione jest od stopnia zaawansowania. Niestety, ponieważ nowotwory te wykrywane są późno i zwykle w stadium, kiedy występują już przerzuty do węzłów chłonnych szyi, rokowanie nie jest zbyt pomyślne. Szacuje się, że pięcioletnie przeżycie wynosi około 50 proc. Zobacz także Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Jakub Ciesielski Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy

Rak jamy ustnej jest złośliwym nowotworem, który występuje w obrębie warg (zazwyczaj dotyczy on dolnej wargi), ale także tylnej ściany gardła czy wewnętrznej części jamy ustnej. Może mieć także początek w śliniankach i migdałkach czy też nawet rozszerzyć się na całą jamę ustną obejmując nawet gardło czy nos. Jego rozwój odnotowuje się częściej u mężczyzn niż u kobiet, a najczęściej u osób po 40 roku gardła i dna jamy ustnej charakteryzuje się dużą dynamiką rozwoju i złośliwością kliniczną. Wczesne przerzuty do układu chłonnego szyi, najczęściej obustronne, pogarszają pacjentów najistotniejszą informacją jest to, że szybko rozpoznany rak jamy ustnej jest w 80% wyleczalny, więc można z nim skutecznie walczyć. Również stany przedrakowe, w których po pewnym czasie mogą pojawić sie komórki rakowe powinny być usuwane i leczone, szczególnie u osób palących lub zarażonych wirusem HPV 16 oraz 18. Jest bardzo mało badań, które mogą pomóc w zauważeniu pierwszych objawów tej choroby, zmiany na błonach śluzowych, które prowadzą do powstania raka są niecharakterystyczne, często niebolesne, bardzo mało osób zwraca na nie uwagę. Leczenie obecnych w jamie ustnej stanów przednowotworowych (leukoplakia, erytroplakia, liszaj) bagatelizuje się. Niewiele osób poważnie traktuje zalecenia lekarzy, a to błąd ponieważ w ok. 10% przypadków leukoplakia ulega przekształceniu w raka. Ranki powstałe podczas przygryzania wewnętrznej strony warg i policzków, nawracające stany zapalne powstałe na skutek zaniedbania w leczeniu stomatologicznym, zła higiena, zakażenia grzybicze, jeśli się nie goją musimy zbadać u lekarza stomatologa. Standardowe badanie głowy i szyi powinno być wykonywane przez lekarza stomatologa u każdego pacjenta raz do roku, u pacjentów z grup podwyższonego ryzyka 2 razy w roku albo w przypadku, gdy coś budzi zaniepokojenie. Podstawowe badanie powinno być dotykowe i wizualne. W trakcie badania wizualnego lekarz dentysta powinien dokładnie obejrzeć całą jamę ustną, język, podniebienie, wewnętrzne części policzków, gardło i migdały, sprawdzając czy nie ma tam białych i czerwonych plam oraz miejsc zaognionych, zgrubień, nieregularności. W trakcie badania dotykowego lekarz dentysta powinien wyszukać różnego rodzaju zgrubienia oraz sprawdzić czy węzły chłonne nie są powiększone. Wcześniejsze wykrycie podejrzanych zmian ułatwiają badania w świetle lamp – detektorów zmian. Emitują one światło białe, niebieskie lub żółtozielone. Obecnie na polskim rynku dostępne są urządzenia VELscope, Microlux/Orablu, Oralitest i Sapphire. Badanie takie trwa minut i można je wykonać w większości gabinetów stomatologicznych. Pozwala ono na wykrycie niewidocznych gołym okiem stanów przedrakowych i rakowych. Osoby, które nie podejrzewają niczego groźnego także powinny się badać w kierunku obecności raka jamy ustnej przynajmniej raz do roku. Dokładnie na tej samej zasadzie jak regularne wykonywanie cytologii czy mammografii u kobiet. Ponad 90% przypadków nowotworu w jamie ustnej to rak płaskonabłonkowy (oral squamous cell carcinoma - OSCC). OSCC stanowi także znaczny odsetek wszystkich nowotworów głowy i szyi. Raki jamy ustnej w zależności od lokalizacji są podzielone wg Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób:- rak wargi, - rak języka,- rak dziąsła,- nietypowe lokalizacje w jamie ustnej, Inne nowotwory złośliwe jamy ustnej to:- inne nowotwory złośliwe nabłonka:• rosnące z powierzchni (np. czerniak),• gruczołowe (np. gruczołów ślinowych),• umiejscowione śródkostnie (np. wyrastające z torbieli),- nowotwory wtórne:• w węźle chłonnym (np. przerzut z jamy ustnej),• w kości (np. przerzut z raka płuc lub piersi),- mięśniaki:• w mięśniu (np. mięsak poprzecznie prążkowany),• w kości (np. kostniakomięsak),• z naczyń krwionośnych (np. mięsak Kaposiego),- nowotwory limforetikularne. Rak płaskonabłonkowy (OSCC)OSCC jest jednym z najczęstszych raków. Liczbę wykrywanych na świecie raków jamy ustnej i gardła ocenia się na 300 000 przypadków w skali roku, co daje 4% ogólnej liczby najczęściej występuje u osób starszych, ale wzrasta liczba raków zewnątrzustnych, zwłaszcza u młodych osób dorosłych. Ogromnym obciążeniem jest zagrożenie zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego HPV 16 lub 18, w tej grupie znajdują się osoby, uprawiające seks oralny, które miały powyżej 6-ciu partnerów w występuje głównie u mężczyzn, ale różnica zachorowalności między płciami stopniowo się potencjalnie złośliwiejące (przedrakowe), które mogą rozwinąć się w OSCC, to przede wszystkim:- erytroplazja (erytroplakia): zmiana najczęściej przekształcająca się w ciężką dysplazję lub raka,- leukoplakia:• przerostowa brodawkowata,• podjęzykowa,• grzybicza,• kiłowa, Potencjalne złośliwiejące (przedrakowe) schorzenia to:- świetlne zapalenie kątów ust,- liszaj płaski; są również przypadki dysplazji o lichenoidalnym wyglądzie (dysplazja lichenoidalna),- postać tarczkowa tocznia rumieniowatego,- włóknienie podśluzówkowe,- atypia u pacjentów z obniżoną odpornością,- dyskeratoza wrodzona,- zespół Patersona-Kelly'ego (dysphagia sideropenica, zespół Plummera-Vinsona), Jednym z głównych objawów poprzedzających pojawienie się stanu rakowego jest dysplazja nabłonka, termin histologicznie oznaczający połączenie zaburzenia dojrzewania i proliferacji komórek. Dysplazje różnią się pod względem ciężkości, i to cięższe, czyli bardziej zaawansowane stadia mają wysoki potencjał zezłośliwienia. Niemniej jednak nie zawsze dysplazja wskazuje na potencjał zezłośliwienia. Może się ona także pojawić w regenerującej się tkance i w niektórych:- nadżerkach,- infekcjach wirusowych,- zakażeniach grzybiczych,- ziarniniakach, Czynniki ryzyka do raka płaskonabłonkowego:Rak jamy ustnej kojarzy się najczęściej z zaniedbanym, wyniszczonym przez alkoholi tytoń pacjentem. Nic bardziej mylnego. Od kilkudziesięciu lat wzrasta liczba chorych, którzy nie należą do tej grupy. Jeden nowotwór na cztery wykryte dotyczy pacjenta dosyć młodego nie palącego i nie pijącego alkoholu a ilość tych chorych szybko zachorowania na raka jamy ustnej jest 7-dmio krotnie wyższe u osób palących papierosy i 6-cio krotnie u osób nadużywających alkohol. Jeśli osoba paląca zrezygnuje z tego nałogu, to ryzyko zachorowania na raka zmniejsza się z czasem. Należy podkreślić bardzo wyraźnie, że co dugi chory umiera w ciągu 5-ciu lat od rozpoznania. Ryzyko wystąpienia nowotworu wzrasta wraz z ilością wypalanych dziennie krajach rozwiniętych OSCC stwierdza się zwłaszcza w następujących grupach:- palacze tytoniu,- osoby pijące alkohol,- grupy o niższym statusie społecznym,- mniejszości etniczne,- tzw. młodzi dorośli (18 – 39 lat), mający wielu partnerów seksualnych, narażeni na zakażenie wirusem HPV 16 i 18. Skłonność do OSCC jest związana przede wszystkim z czynnikami ryzyka, takimi jak tytoń (zarówno w formie papierosów, jak i do żucia) i alkohol. Jednakże również czynniki dietetyczne mogą odgrywać rolę, podobnie jak predyspozycje genetyczne, bowiem nie wszyscy palacze/alkoholicy zapadają na raka ani nie wszyscy pacjenci z chorobą nowotworową mają takie nałogi. Inne podejrzane czynniki to zaburzona przez mutageny zdolność metabolizowania karcynogenów i/lub naprawy DNA. Indywidualna podatność na raka może być związana z konkretnym genotypem, skutkującym zwiększoną ekspozycją na karcynogen w wyniku zaburzeń metabolizmu - jego lub prokarcynogenu. Lista znanych karcynogenów jest długa, ale najważniejsze to aminy aromatyczne (arylaminy i aminy heterocykliczne). Przypuszczalnie karcynogeny mogą mieć pochodzenie ezogenne, z pełnym potencjałem karcynogennym (np. tytoń i nitrozaminy w nim zawarte) lub jako prokarcynogeny - wtedy pojawienie się karcynogenów jest wynikiem ich metabolizmu (np. aldehyd octowy, produkowany z etanolu przez dehydrogenazę, jest karcynogenny). TytońDym tytoniowy to złożona mieszkanka co najmniej 50 związków, włączając wielocykliczne węglowodory nienasycone (benzopiren), nitrozaminy, aldehydy i aminy Nałóg palenia powoduje 5 razy częstsze występowanie OSCC niż u osób niepalących. Dokładny wpływ palenia papierosów na zachorowalność jest (co zaskakujące) nieznany. Niemałe znaczenie ma fakt, że wielu palaczy jednocześnie nadużywa alkoholu i jest narażonych na jeszcze inne czynniki sprzyjające powstawaniu raka. Niemniej jednak badania na grupach społecznych powstrzymujących się od palenia potwierdziły rzadsze występowanie OSCC w tych Palenie cygar może predysponować do OSCC; niektóre badania wykazały związek tego nawyku z leukoplakią dna jamy ustnej u palących Palenie fajki może być powiązane z nikotynowym zapaleniem jamy ustnej, łagodnym stanem niezłośliwiejącym, ale wykazano też w niektórych krajach, że nawyk ten może predysponować również do Żucie tytoniu wydaje się predysponować do OSCC, zwłaszcza gdy rozpoczynane jest w młodym wieku, praktykowane często i przez długi Tabaka umieszczana w zagłębiu błony śluzowej policzka, predysponuje do raka dziąseł i wyrostka zębodołowego w pobliżu miejsca, gdzie styka się ze śluzówką. AlkoholBadania wykazały związek między spożywaniem alkoholu a OSCC. Produkty alkoholowe mogą zawierać karcynogeny i prokarcynogeny, wliczając:- etanol; metabolizowany jest przez dehydrogenazę i cytochrom p450 do aldehydu octowego, który może być karcynogenny,- nitrozaminy,- pochodne uretanu (zanieczyszczenia),Wiele napojów alkoholowych zawiera także pochodne fermentacji (kongenery), a małe wytwórnie alkoholu zdarza się, że dodają składniki potencjalnie karcynogenne bardziej wpływające na rozwój raka niż czysty alkohol (etanol). Inne czynniki ryzyka- Drobnoustroje, takiej jak Candida i wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) zostały wykryte w potencjalnie złośliwiejących wykwitach i w niektórych przypadkach OSCC, gdzie mogły pełnić funkcję sprawczą. Na rolę HPV wskazuje się przede wszystkim w raku migdałka. Szczególną uwagę zwraca się na Groźne jest też przewlekłe drażnienie błon śluzowych niedopasowanymi, szorstkimi protezami, obecność ostrych krawędzi wypełnień. Protezy tzw. plastikowe z akrylu powinny być co 5 lat wymieniane na nowe. Więcej raków jamy ustnej jest u osób, które zaniedbują higienę jamy ustnej i Ekspozycja na intensywne światło słoneczne może predysponować do raka wargi. Wskazują na to następujące fakty:• Rak wargi pojawia się zwłaszcza na bardziej odsłoniętej wardze dolnej niż górnej,• Rak wargi zdarza się częściej u osób pracujących na wolnej przestrzeni niż u osób pracujących w zamkniętych pomieszczeniach i miastach,• W rejonach o dużym nasłonecznieniu rak wargi zdarza się częściej u osób z jaśniejszą karnacją (podobnie jak rak skóry i czerniak),• Defekty immunologiczne mogą predysponować do OSCC, zwłaszcza do raka wargi. Częściej zdarzają się one u osób, którym przeszczepiono nerkę,• Dieta bogata w świeże owoce i warzywa oraz w witaminę A może pełnić funkcję ochronną w profilaktyce raka jamy ustnej i stanów przedrakowych, PodsumowanieDo rozwoju raka płaskonabłonkowego mogą predysponować:- palenie i żucie tytoniu,- napoje alkoholowe,- dieta uboga w świeże owoce i warzywa,- zła higiena jamy ustnej i protez,- w przypadku raka wargi - ekspozycja na światło słoneczne, Cechy kliniczne:OSCC może manifestować się klinicznie jako:- ziarninowate owrzodzenie z poszczerbionymi lub uniesionymi egzofitycznie brzegami,- czerwony wykwit,- biały wykwit,- wykwit czerwono-biały,- guzek, czasem z nieprawidłowymi naczyniami krwionośnymi,- guzek/owrzodzenie, które jest nacieczone (wyraźna infiltracja pod błoną śluzową),- niegojący się zębodół po ekstrakcji,- wykwit zrośnięty z głębszymi tkankami albo z pokrywającą skórą lub błoną śluzową,- powiększenie węzła chłonnego (lub kilku), zwłaszcza jeżeli towarzyszy mu stwardnienie i przyrośnięcie do podłoża. Powiększenie węzłów u pacjentów z rakiem jamy ustnej może być spowodowane infekcją, reaktywnym rozrostem wtórnym w stosunku do guza lub chorobą przerzutową. Zdarza się, że „pozytywny" węzeł chłonny zostanie wykryty przy niestwierdzeniu guza Wszystkie owrzodzenia i rany pojawiające się w jamie ustnej powinny się zagoić w ciągu dwóch tygodni, jeśli zmiana nie zniknie w takim czasie, to powinniśmy zgłosić się na badanie do stomatologa zajmującego sie chorobami błon śluzowych czyli parodontologa. - powtórna lokalizacja guza pierwotnego w przewodzie oddechowym i pokarmowym po 3 latach jest obserwowana u 25% pacjentów z OSCC, a u 40% spośród tych, którzy nie zaprzestali palenia papierosów,- najczęstszym rakiem jamy ustnej jest rak wargi dolnej; innym częstym miejscem występowania schorzenia jest okolica tylna i boczna jamy ustnej oraz nasada języka. Cechy kliniczne raka wargi- W krajach rozwiniętych niemal 30% raków jamy ustnej dotyczy wargi dolnej: do pewnego stopnia rak wargi może być rozważany jako inna jednostka kliniczna niż rak wewnątrz jamy ustnej,- Rak wargi dotyczy głównie wargi dolnej i ma znacznie lepsze rokowania niż rak wewnątrz jamy ustnej. Cechy kliniczne raka jamy ustnej właściwej:- Około 25% OSCC w krajach rozwiniętych dotyczy w jamie ustnej właściwej dotyczy bocznej jej powierzchni i/lub dna jamy ustnej, ale bardzo inwazyjny charakter tych guzów utrudnia dokładne określenie miejsca pochodzenia. Większość zmian pojawia się jednak w dolnej części jamy ustnej, co rodzi pytanie o przyczyny predyspozycji tej okolicy do rozwoju guza. Być może jest to koncentracja karcynogenów w ślinie w tej tak zwanej „trumnie" lub „rynnie ślinowej".- Większość guzów umiejscowionych wewnątrz ustnie w chwili wykrycia ma średnicę powyżej 2 Rak w przedniej części jamy ustnej jest wykrywalny wcześniej niż w tylnej jej części. Rozpoznanie- Podejrzenie powinna budzić:• pojedyncza zmiana (lub rana łatwo krwawiąca) w obrębie warg, języka, dziąseł lub na wewnętrznej stronie policzków utrzymująca się dłużej niż 3 tygodnie (biopsja jest bezwzględnie wskazana),• zgrubienie w obrębie policzków, warg lub na wyrostku zębodołowym,• zmianę czucia w obrębie jamy ustnej (np. przykre drętwienie, uczucie mrowienia, silnego gorąca lub zimna),• pojedyncze owrzodzenia, • guzki, • białe lub czerwone plamy na dziąsłach, języku lub błonie śluzowej, zwłaszcza jeżeli trwają ponad 3 tygodnie, mogą być objawami zezłośliwienia,• trudności przy przeżuwaniu lub połykaniu pokarmów,• uczucie dławienia, przeszkody w gardle bez znanej przyczyny,• bolesność lub niewyjaśniony ból w obrębie jamy ustnej,• dziwne bóle ucha,• obrzęk żuchwy lub szczęki powodujący złe dopasowanie noszonej wcześniej protezy,• zmianę barwy głosu, chrypkę utrzymującą sie ponad 6 tygodni,• niebolesne, często powiększające się węzły chłonne szyi,• bóle języka,• szczękościsk,• nieprzyjemny zapach z ust,- Należy badać cały obszar błony śluzowej, gdyż może występować jej rozlana dysplazja (zmiana płaszczyznowa) lub druga zmiana nowotworowa. Konieczne jest także badanie szyjnych węzłów chłonnych. Widoczne guzy powinny być obejrzane i zbadane palpacyjnie w celu określenia rozległości. Przy zmianach dotyczących tylnej części języka pomocne dla rozpoznania jest wykonanie znieczulenia OSCC może być klasyfikowany w systemie TNM (Tumor, Node, Metastases - odpowiednio: guz, węzeł chłonny i przerzuty) stworzonym przez Międzynarodowe Towarzystwo Walki z Rakiem, zależnie od rozmiaru guza, przerzutów do węzłów okolicznych i przerzutów odległych. Klasyfikacja ta dobrze odzwierciedla szanse pacjenta na przeżycie, tzn. im we wcześniejszym stadium jest guz, tym lepsze rokowanie i mniej skomplikowane leczenie. Rak nosogardzieliRak nosogardzieli (nasopharyngeal carcinoma - NPC) nie jest często spotykanym guzem w Europie lub Stanach NPC często występuje u Chińczyków, mieszkańców Afryki Północnej i Eskimosów,- Niemal na pewno NPC powodowany jest przez wirus Epsteina-Barr i inne czynniki (genetyczne i środowiskowe), prawdopodobnie nitrozaminy z wędzonych ryb,- Guz zwykle umiejscawia się wysoko w nosogardzieli, a ponieważ rzadko zatyka gardło i jest trudno dostępny dla badania, często ujawnia się późno i rokowanie jest niepomyślne,- Guz na ogół ujawnia się w jeden z poniższych sposobów lub poprzez ich kombinację:• Powoduje jednostronną utratę słuchu po tej samej stronie poprzez naciekanie i obliterowanie trąbki Eustachiusza. Efektem jest ból, parestezje lub ipsilateralna utrata czucia na twarzy - przez naciek gałęzi żuchwowej nerwu trójdzielnego (zespół Trottera).• Powoduje powiększenie szyjnych węzłów chłonnych spowodowane przerzutami. NPC jest częstą przyczyną złośliwienia szyjnych węzłów chłonnych, jeśli nie można stwierdzić obecności guza pierwotnego, i wymagane są wówczas: biopsja węzła oraz dokładne badanie ucha, nosa i gardła, a także biopsja zachyłków Rosenmullera. Źródła:

Rak przełyku jest chorobą, która nie daje dobrych rokowań. Zachorowaniu na raka przełyku sprzyja palenie papierosów, spożywanie alkoholu i niewłaściwa dieta. Jest to choroba, na której występowanie ma wpływ nieodpowiedni tryb życia. Długo rozwija się bezobjawowo, a objawy, gdy się pojawią, świadczą zazwyczaj o zaawansowanych stopniu raka. Rak przełyku to nowotwór powstający z tkanek wyściełających przełyk. Wyróżnia się dwa główne typy raka przełyku: rak płaskonabłonkowy: wywodzi się z komórek nabłonka płaskiego wyściełającego przełyk. gruczolak: wywodzi się z komórek wytwarzających i wydzielających śluz oraz inne płyny. Bardzo rzadko występuje inny typ raka przełyku, rak powstawania raka przełykuNie wiadomo dokładnie, co powoduje, że u niektórych ludzi tworzy się rak przełyku. Wiadomo natomiast, że pewne czynniki zwiększają ryzyko zachorowania na raka. Należy jednak pamiętać, że czynniki ryzyka zwiększają ryzyko zachorowania, ale nie są wcale konieczne do powstania raka. W uproszczeniu: czynniki ryzyka same w sobie nie stanowią przyczyny rozwoju czynniki ryzyka rozwoju raka płaskonabłonkowego przełyku: spożywanie dużych ilości alkoholu; nałogowe palenie tytoniu; narażenie na substancje uszkadzające nabłonek przełyku; uszkodzenia wywołane czynnikami chemicznymi (kwasy, zasady); nieprawidłowa dieta: niedobór witamin i mikroelementów, mały udział świeżych warzyw i owoców w diecie, długotrwałe spożywanie ostrych potraw; występowanie zespołu Plummera-Vinsona (zespołu Patersona-Browna-Kelly'ego); uszkodzenia termiczne (oparzenia). W przypadku raka gruczołowego rozwijającego się w dolnej części przełyku ważnym czynnikiem ryzyka jest refluks (niewydolność wpustu żołądka). W następstwie refluksu żołądkowo-przełykowego może dojść do zniszczenia prawidłowego nabłonka występującego w przełyku i zastąpienia go przez inny typ nabłonka, a następnie rozwoju raka w obrębie tego nabłonka raka przełykuRak przełyku przez długi czas przebiega bezobjawowo. Dolegliwości pojawiają się w momencie, gdy dojdzie do zwężenia przełyku na skutek powiększającego się guza. Zdarza się, że pierwszym objawem, który świadczy o zaawansowanej chorobie, jest powiększenie węzłów chłonnych nadobojczykowych i objawów raka przełyku zalicza się: dysfagię, czyli problemy z przełykaniem pokarmów, najpierw większych kęsów, a później pokarmów płynnych; uczucie „kuli” w gardle; odynofagię, czyli ból podczas przełykania pokarmów; utrata masy ciała; kaszel i chrypka; ból za mostkiem; czkawka spowodowana drażnieniem nerwu przeponowego. Postęp choroby prowadzi do wyniszczenia organizmu, skrajnego wychudzenia, niedożywienia i niedoborów dojdzie do przerzutów, to pojawią się również objawy związane z narządem, który został zajęty przez przerzuty. Może wystąpić żółtaczka, która świadczy o przerzutach w wątrobie lub zaburzenia świadomości przy przerzutach do Przerzuty nowotworowe to zupełnie nowe ogniska choroby. Jak powstają?Rozpoznanie (diagnoza) raka przełykuRaka przełyku można wykryć w badaniu endoskopowym: przełyku (ezofagoskopii) i żołądka (gastroskopii), podczas których pobierane są próbki do oceny postawienia pełnej diagnozy potrzebne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak: endoskopowe badanie USG, które pozwala na określenie wielkości i rodzaju guza, USG jamy brzusznej i RTG klatki piersiowej, by ustalić, czy nie doszło do przerzutów, tomografię komputerową klatki piersiowej i szyi, bronchoskopię, rezonans magnetyczny oraz badanie markerów Markery nowotworowe wskazują, czy w organizmie rozwija się rak. Na czym polega badanie?Leczenie raka przełykuMetoda i skuteczność leczenia raka przełyku zależą przede wszystkim od stopnia zaawansowania choroby nowotworowej. U chorych na raka przełyku przeprowadza się operację, podczas której wycina się część przełyku zajętą przez guza lub cały przełyk wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. Gdy guz jest duży, operację poprzedza się radioterapią, która ma na celu jego zmniejszenie. W miejsce usuniętego fragmentu przełyku wstawia się implant lub przywraca ciągłość przewodu pokarmowego na przykład poprzez podniesienie żołądka do klatki zostanie usunięty cały przełyk, to odżywianie staje się możliwe przez się przypadki, że operacja jest niemożliwa. Wtedy stosuje się tzw. leczenie paliatywne nastawione na zahamowanie postępów choroby, łagodzenie objawów i poprawę jakości życia chorych. Źródło:

Gronkowce są patogenami bakteryjnymi, kolonizującymi błony śluzowe i skórę, ale i wywołującymi u ludzi wiele różnych schorzeń. Szacuje się, że nosicielami gronkowca może być nawet 25–30% całej populacji ludzkiej. Jak wykryć gronkowca i czy jest on groźny dla człowieka? Leczenie gronkowca złocistego – najważniejsze badania Gronkowce są wyjątkowo odporne na działanie temperatury i na antybiotyki. Obecnie znane są 32 gatunki gronkowców, z których 16 powoduje zakażenia u ludzi. Do najczęściej spotykanych należą Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus saprophyticus, Staphylococcus lugdunensis, Staphylococcus haemolyticus oraz Staphylococcus aureus, czyli gronkowiec złocisty. Jak wykryć gronkowca złocistego? Rozpoznania zakażenia gronkowcem dokonuje lekarz na podstawie określonych objawów klinicznych oraz wyników badań mikrobiologicznych, w których wykazano obecność gronkowców w pozyskanym od chorego materiale. Dodatkowo, jeśli chory podejrzewa zatrucie pokarmowe, podejrzany posiłek lub składnik pożywienia można przesłać do pracowni mikrobiologicznej, dla wykrycia toksyny lub szczepu gronkowca, które ją wytworzył. Podstawowym badaniem laboratoryjnym jest posiew materiału pobranego od chorego. Materiał może stanowić krew, plwocina, ropna wydzielina z rany, płyn stawowy, a w przypadku zapalenia piersi – mleko matki. Niekiedy pobiera się kilka próbek z różnych miejsc. Posiew z nosa pozwala na wykrycie nosicielstwa gronkowca. Następnie próbki umieszcza się na pożywce i inkubuje dla oceny wzrostu gronkowca. Jeżeli wynik jest pozytywny, wykonuje się badanie wrażliwości wyizolowanego gronkowca na antybiotyki, tzw. antybiogram. Hodowla materiału trwa zazwyczaj około 24–48 godzin, dostępne są też szybkie testy, które dają wynik już po kilku godzinach. Diagnostyka i leczenie gronkowca złocistego mogą być trudne, gdyż u nosicieli może występować kilka gatunków gronkowca jednocześnie. Gronkowiec złocisty na skórze, w nosie i gardle – objawy Lekarz diagnozuje i wdraża leczenie gronkowca złocistego na podstawie określonych objawów. Zakażenie wywołane przez Staphylococcus aureus może mieć charakter infekcji miejscowej lub uogólnionej. Część chorób wywołują toksyny gronkowcowe. Zakażenia miejscowe występują przede wszystkim wtedy, gdy gronkowiec złocisty wywołuje infekcje skóry i tkanki podskórnej, mogące charakteryzować się obecnością wydzieliny ropnej. Do infekcji tego typu należą czyraki, liszajec, zapalenie mieszków włosowych, ropnie, zapalenie gruczołów potowych i zapalenie gruczołu mlekowego. Rzadziej obserwuje się zapalenia tkanki podskórnej lub zapalenie powięzi. Szczególnie niebezpieczne i zagrażające życiu może być martwicze zapalenie powięzi, które w większości wypadków wymaga pilnej interwencji chirurgicznej. Gronkowiec złocisty wywołuje również bakteryjne zapalenie spojówek, nawracające infekcje dróg oddechowych, zapalenie zatok, ucha środkowego, może powodować ropnie okołomigdałkowe, które wymagać mogą zabiegu chirurgicznego. Jak można zarazić się gronkowcem? Wystarczy drobne zranienie skóry lub zjedzenie zakażonego pokarmu. Oprócz zakażeń miejscowych Staphylococcus aureus wywołuje zakażenia inwazyjne, do których należą niezwykle niebezpieczna posocznica oraz zapalenie wsierdzia. Zakażenia, najczęściej w następstwie urazu lub zabiegu chirurgicznego, mogą obejmować płuca, narząd ruchu, nerki lub ośrodkowy układ nerwowy. Gronkowiec złocisty jest jednym z kluczowych czynników etiologicznych ostrego pierwotnego zapalenia kości i stawów. Objawami, które wywołują enterotoksyny gronkowca złocistego, są gronkowcowy wstrząs toksyczny, który charakteryzuje się wysoką gorączką, rozlanymi zmianami skórnymi, bólami mięśni, wymiotami i biegunką oraz zatrucia pokarmowe. Jeżeli pacjent ma nawracające bóle głowy w okolicy zatok, częste infekcje migdałków i gardła, na jego skórze pojawiają się trudno gojące się rany lub inne, niepokojące zmiany, powinien rozważyć diagnostykę w kierunku zakażenia Staphylococcus aureus, by w przypadku wyniku dodatniego jak najpilniej wdrożyć odpowiednie leczenie. Czy gronkowiec jest wyleczalny? Przyczyny i leczenie Jak można zarazić się gronkowcem złocistym? Przyczyną zakażenia mogą być nie tylko uszkodzenia skóry czy zjedzenie zakażonego pokarmu, styczność z zakażoną osobą – gronkowiec przenosić się może drogą kropelkową. Bakterię mogą być przenoszone przez naczynia, sztućce, ręczniki itd. Do zakażenia może dojść w warunkach szpitalnych, w oddziałach chirurgicznych, intensywnej terapii i innych. Źródłem zakażenia mogą być wenflony, cewniki i sprzęt medyczny, którego zastosowanie wymagało przerwania ciągłości tkanek. Leczenie gronkowca złocistego bywa trudne i polega na stosowaniu odpowiedniego antybiotyku. To czy gronkowiec jest wyleczalny w krótkim czasie, zależy także od tego, czy dany szczep jest metycylinooporny. Jeśli podejrzewasz u siebie zakażenie gronkowcem, wykonaj niezbędne badania lub skonsultuj objawy ze specjalistą na stronie DIAGNOSTYKI. Im szybciej wykryjesz przyczynę choroby, tym większa szansa na jej skuteczne wyleczenie. Bibliografia: Magdalena Rogalska, Zakażenia gronkowcowe, Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku, Medycyna Praktyczna – Portal dla Pacjentów, Zakażenia ran gronkowcem złocistym, Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA),

Rak gardła jest kojarzony ze skutkiem palenia papierosów, nadużywania alkoholu, oraz ekspozycji na szkodliwe substancje, takie jak azbest. Nowotwór gardła może rozwinąć się w jego dowolnej części anatomicznej. Objawy raka gardła długo pozostają niespecyficzne, dlatego stosunkowo rzadko wykrywa się ten typ nowotworu w początkowym charakteryzuje się rak gardła? Rak gardła to dość częsty typ nowotworu, który może powstać w dowolnej części anatomicznej gardła - skomplikowanej struktury złożonej z trzech możliwych do wyodrębnienia części: nosogardła, gardła środkowego oraz gardła dolnego (części krtaniowej). Wśród warstw budujących gardło można wymienić błonę śluzową, mięśniową oraz warstwę powięziową. Jeśli komórki zaczynają nieprawidłowo wzrastać i mnożyć się, rozwija się rak gardła. Nie wszystkie nowotwory gardła dają takie same objawy. Niektóre z nich wzrastają szybciej lub skutkują przerzutami, inne rozwijają się powoli i są dość późno diagnozowane. Trudno jest też mówić o zbiorczym rokowaniu. Najgorzej rokuje zazwyczaj rak części krtaniowej gardła, z kolei rak części nosowej wiąże się na ogół z optymistycznymi 10 proc. wszystkich nowotworów głowy i szyi wśród polskich pacjentów to rak gardła środkowego. Nowotwór może rozwinąć się na migdałkach, podniebieniu miękkim, nasadzie języka, tylnej ścianie gardła, gruczołach ślinowych. 90 proc. raków gardła środkowego to tak zwane raki płaskonabłonkowe o średnim lub niskim stopniu zróżnicowania od tkanek wyjściowych. Grupą, która najczęściej choruje są młodzi dorośli, choć jeszcze niedawno były to osoby w średnim wieku, palące nałogowo papierosy i nadużywające alkoholu. Również w gardle dolnym rozwija się 10 proc. nowotworów układu oddechowo - pokarmowego. Nowotwory zlokalizowane w gardle tylnym charakteryzuje dużo niższa przeżywalność, a średnia wieku diagnozowanych pacjentów wynosi 60 środkowo - wschodniej Azji oraz południowych Chinach występuje nowotwór części nosowej gardła. Nie odnotowuje się przypadków tego typu raka gardła w gardła - przyczyny chorobyRak gardła rozwija się często pod wpływem dobrze poznanych i określonych czynników ryzyka. Należą do nich znane od dawna lub niedawno udowodnione:Palenie papierosów lub żucie tytoniu. Nadużywanie alkoholu. Kontakt z azbestem, niklem, oparami kwasu siarkowego. Zakażenie wirusem HPV. Wirus brodawczaka ludzkiego należy do najbardziej rozpowszechnionych patogenów. Wirus przenosi się drogą płciową, podczas współżycia. Niektóre jego odmiany są zupełnie niegroźne, inne odpowiadają za kłykciny kończyste, nieestetyczne wyrostki na narządach płciowych. Jeszcze inna odmiana wirusa zwiększa ryzyko raka szyjki macicy. Niedawno okazało się jednak, że nowotwór gardła także ma związek z zakażeniem HPV. Wirus wykazuje zdolność przenikania do nabłonka wyścielającego układ oddechowy. Zagnieżdżony w gardle, może spowodować powstanie brodawek w jamie ustnej, na ścianie gardła, w krtani. Niektóre odmiany wirusa (typ 16 i 18) wykazują jednak działanie onkogenne. Nowotwór gardła spowodowany obecnością wirusa HPV umiejscawia się głównie w tylnej części jamy ustnej i gardła. Nikotyna niszczy nie tylko zdrowie, ale też wygląd! Jak rzuc... Objawy raka gardłaRak gardła rozwija się w różnym tempie. Także objawy raka gardła przybierają różne postaci. Rak gardła w części ustnej stosunkowo szybko rośnie, daje też wczesne przerzuty do węzłów chłonnych, nawet oddalonych. Rak krtani nacieka na sąsiadujące z nim struktury (głównie krtań) i charakteryzuje się przerzutami do lokalnych raka gardła często przypominają zwykłą, choć długo trwającą infekcję dróg oddechowych. Dlatego choroba często bywa bagatelizowana i co za tym idzie, wykrywana późno. Nowotwór gardła może wiązać się z następującymi objawami:Uczucie zatkanego nosa. Chrypka i zmiana głosu. Trudności w oddychaniu przez nos. Krwawienia z nosa. Uczucie obecności ciała obcego tyłu gardła. Trudności w przełykaniu, zatykanie się jednego ucha przy przełykaniu. Nawracające bóle ucha. Zgrubienie na szyi. Bóle gardła (w tym nietypowe, np. jednostronny ból gardła promieniujący do ucha). Powiększenie węzłów chłonnych. Nieprzyjemny zapach z ust. Problemy z oddychaniem. Uporczywy kaszel. Na dalszym etapie choroby pacjent traci masę ciała z niewyjaśnionych przyczyn (apetyt jest niezmieniony). W tym momencie najczęściej objawy nowotworu gardła zaczynają budzić podejrzenia, a po zebraniu szczegółowego wywiadu lekarz kieruje pacjenta na dalszą diagnostykę. 10 objawów, które mogą wskazywać na nowotwór! Sprawdź! Jak diagnozuje się raka gardła?Rak gardła diagnozowany jest wstępnie podczas drobiazgowego badania laryngologicznego. Lekarz, używając przyrządów do oględzin wszystkich części gardła, szuka potencjalnego ogniska choroby. Jeśli uda się je namierzyć, można pobrać wycinek do badania histopatologicznego lub częściej, wyciek z błony śluzowej. Na podstawie oceny patologa stwierdza się, czy zmiana ma charakter nowotworowy, a jeśli tak, jaki jest to typ pobrać materiał do badania, stosuje się różne typy biopsji. Chirurgiczna polega na usunięciu części lub całości zmienionych tkanek. Biopsja cienkoigłowa wykorzystuje specjalną igłę i strzykawkę, natomiast laryngoskopowa wykonywana jest przy zastosowaniu endoskopu. Jeśli węzły chłonne ponad obojczykami i na szyi są powiększone, również wykonuje się biopsję. Typ badania zależy w dużej mierze od umiejscowienia udział w diagnostyce raka gardła mają także badania obrazowe - tomografia komputerowa, coraz szerzej wykorzystywana pozytonowa tomografia emisyjna, prześwietlenia rentgenowskie czy rezonans raka gardłaRak gardła podlega leczeniu różnymi technikami, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Wśród nich znajduje się leczenie chirurgiczne (w tym laserowe lub endoskopowe, gdy zmiany są bardzo mało rozwinięte), radioterapia oraz chemioterapia. Leczenie nowotworów gardła jest dostosowane do potrzeb konkretnego pacjenta. Czasem wiąże się z koniecznością usunięcia sporej części gardła lub utworzeniem tracheostomii - otworu prowadzącego od tchawicy na zewnątrz ciała, który umożliwia oddychanie. Radioterapia stosowana jest w niemal każdym przypadku, czasem jako samodzielna metoda leczenia, częściej jako uzupełnienie zabiegu chirurgicznego. Chemioterapię wdraża się głównie u pacjentów z zaawansowanym stadium raka gardła, w celu zmniejszenia guza przed podjęciem innych form przeczytać też:Rak krtani – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie Rak płuca – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenieRAK. FAKTY I MITY. Profesor Jacek Jassem o leczeniu nowotworów. Odc. 1: Jak zdrowo żyć, by uniknąć nowotworuPolecane ofertyMateriały promocyjne partnera

Co to jest rak przełyku? Rak przełyku to nowotwór złośliwy rozwijający się w przełyku. W zależności od typu komórek, z których wywodzi się ten nowotwór, może mieć budowę płaskonabłonkową (ta postać rozwija się przede wszystkim w górnej i środkowej części przełyku) lub gruczołową (w dolnej części przełyku). Jakie są czynniki ryzyka zachorowania na raka przełyku? W Polsce główne czynniki ryzyka to palenie tytoniu i spożywanie alkoholu – dotyczy to przede wszystkim raka płaskonabłonkowego. W przypadku raka gruczołowego rozwijającego się w dolnej części przełyku istotnym czynnikiem ryzyka jest tzw. refluks żołądkowo-przełykowy, w którego następstwie może dojść do zniszczenia prawidłowego nabłonka występującego w przełyku i zastąpienia go przez inny typ nabłonka (tzw. metaplazja jelitowa albo przełyk Barreta), a następnie do rozwoju raka w obrębie tego nieprawidłowego nabłonka. Jakie są objawy raka przełyku? Rak przełyku przez długi czas przebiega bezobjawowo. Dolegliwości pojawiają się, kiedy dojdzie do zwężenia przełyku, które powoduje utrudnione połykanie pokarmów – najpierw stałych, a następnie płynnych. Najczęstsze objawy do trudności z przełykaniem pokarmów stałych (tzw. dysfagia), niezamierzone zmniejszenie masy ciała i ból towarzyszący połykaniu kęsów pokarmu (tzw. odynofagia). Rzadziej występuje duszność, kaszel, chrypka i ból w klatce piersiowej za mostkiem. Postęp choroby prowadzi do niedożywienia i wyniszczenia, niedoborów pokarmowych. Jeśli w przebiegu raka przełyku dojdzie do przerzutów, występują wtedy objawy związane z narządem, który został zajęty przez przerzuty. Dzieje się tak w przypadku znacznego zaawansowania choroby, np. może dojść do powiększenia się węzłów chłonnych, zwłaszcza nad lewym obojczykiem, powiększenia wątroby. W jaki sposób rozpoznaje się raka przełyku? Kiedy pacjent zgłasza się do lekarza, podając objawy wskazujące na występowanie raka przełyku, oprócz zebrania wywiadu oraz zbadania pacjenta, lekarz kieruje na badania dodatkowe, które są niezbędne do potwierdzenia lub wykluczenia rozpoznania. Najważniejszą metodą diagnostyczną, które umożliwia lekarzowi obejrzenie wnętrza przełyku jest endoskopia. Badanie do polega na wprowadzeniu przez usta do przełyku wąskiej giętkiej rurki, za pomocą której lekarz może obejrzeć błonę śluzową przełyku oraz – w razie potrzeby – pobrać materiały do badania mikroskopowego. Podczas endoskopii często stosuje się specjalne metody ułatwiające lekarzowi dostrzeżenie wczesnych zmian nowotworowych w obrębie nabłonka wyścielającego wnętrze przełyku (np. użycie odpowiedniego barwnika lub obrazowanie z użyciem światła o odpowiedniej długości fali). W diagnostyce guzów przełyku stosuje się także ultrasonografię endoskopową (tj. endoskop wyposażony w głowicę ultrasonografu). Dzięki temu można ocenić budowę ściany przełyku (w tym także głębokość, na jaką sięga guz przełyku; możliwa jest również ocena, czy guz ten wychodzi poza ścianę przełyku i – być może – sięga do sąsiednich narządów; za pomocą endosonografii można także ocenić okołoprzełykowe węzły chłonne, a nawet wykonać ich biopsję!). To bardzo istotne informacje, na ich podstawie bowiem dokonuje się tzw. oceny zaawansowania miejscowego raka. W diagnostyce raka przełyku ocenia się także jamę brzuszną (zwykle wykonuje się USG brzucha) oraz płuca (RTG klatki piersiowej). Badania te, wykonywane rutynowo w przypadku oceny zaawansowania większości nowotworów złośliwych, pozwalają ustalić, czy doszło do utworzenia przerzutów odległych w płucach, wątrobie i innych narządach. Inne badania obrazowe wykonuje się w zależności od potrzeb – często korzysta się zwłaszcza z tomografii komputerowej klatki piersiowej i szyi. W jaki sposób leczy się raka przełyku? Metoda leczenia raka przełyku zależy od lokalizacji, czyli odcinka przełyku, w którym nowotwór się rozwinął, jego typu histologicznego (rak płaskonabłonkowy lub gruczołowy) i zaawansowania. W przypadku wszystkich postaci raka, które rozwinęły się w piersiowym lub brzusznym odcinku przełyku, leczenie z wyboru to operacja. Polega ona na wycięciu przełyku – zazwyczaj konieczne jest jednoczesne otwarcie klatki piersiowej i jamy brzusznej, czasem wykonuje się także dodatkowe cięcie na szyi. Po wycięciu przełyku brakujący odcinek przewodu pokarmowego zastępuje się zazwyczaj przesuniętym do klatki piersiowej żołądkiem albo odpowiednio przygotowanym fragmentem jelita grubego lub cienkiego. Jeśli pacjent z powodu innych chorób towarzyszących nie może zostać zoperowany, wówczas leczenie polega zwykle na zastosowaniu radiochemioterapii. W przypadku raka rozwijającego się w szyjnej części przełyku leczeniem z wyboru jest nie operacja, a radiochemioterapia. U pacjentów, u których doszło do zwężenia przełyku w stopniu uniemożliwiającym przyjmowanie pokarmów, wykonuje się udrożnienie zwężonego odcinka za pomocą odpowiednich narzędzi (np. tzw. stentów, czyli rozprężających się rurek wykonanych z metalowej siatki). Stosuje się także inne metody, takie jak elektrokoagulacja, terapia laserowa lub koagulacja argonowa. W rzadszych, bardziej zaawansowanych przypadkach można wykonać także zabieg wytworzenia tzw. gastrostomii przezskórnej, czyli połączenia żołądka ze skórą, dzięki czemu pacjent może być odżywiany. Jak wspomniano, chorzy na raka przełyku są zwykle wychudzeni – niedostateczny stan odżywienia bardzo istotnie zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych, dlatego tak istotne jest przedoperacyjne przygotowanie żywieniowe. W przypadku raka przełyku o niewielkim zaawansowaniu i lokalizacji innej niż szyjna, leczenie rozpoczyna się od operacji. Jednak w przypadku większego zaawansowania wyjściowego zaleca się, aby leczenie operacyjne poprzedzić skojarzoną radiochemioterapią. Należy jednak zaznaczyć, że wciąż trwają badania nad właściwą sekwencją leczenia chorych na raka przełyku. Nie ulega jednak wątpliwości, że – z wyjątkiem raka szyjnego odcinka przełyku – najważniejszym etapem leczenia jest operacja wycięcia przełyku. Jakie jest rokowanie u chorych na raka przełyku? Ze względu na to, że choroba zostaje zazwyczaj rozpoznana dopiero w zaawansowanym stadium, większość pacjentów przeżywa tylko kilka miesięcy. Średni odsetek przeżyć 5-letnich wynosi 5–10%.

milanvirijevic/getty images Leczenie nowotworu jelita grubego determinowane jest wieloma czynnikami, spośród których szczególne miejsce zajmuje stadium zaawansowania. Terapia ukierunkowana jest na guz miejscowo, np. zabieg operacyjny, i ogólnoustrojowo na komórki nowotworowe, np. chemioterapia Nowotwory jelita grubego stanowią istotny problem onkologiczny w Polsce. Według statystyk Krajowego Rejestru Nowotworów są trzecim najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn i drugim u kobiet. Zajmują drugie i trzecie miejsce, odpowiednio u mężczyzn i kobiet, w strukturze umieralności z powodu chorób nowotworowych. Leczenie nowotworu jelita grubego opiera się na zabiegu operacyjnym, radio- i chemioterapii, terapii celowanej. Czym determinowana jest strategia leczenia nowotworu jelita grubego? Wybór optymalnego sposobu leczenia nowotworu jelita grubego determinowany jest wieloma czynnikami, lecz szczególne miejsce zajmuje stadium zaawansowania. Powszechnie przyjętą klasyfikacją stopnia zaawansowania raka jelita grubego jest TNM, gdzie poszczególne litery oznaczają: T – zajęcie okolicznych tkanek i wielkość guza, N – zajęcie węzłów chłonnych, M – rozsiew raka po organizmie, czyli obecność przerzutów. Stadium Opis Kategoria 0 Rak in situ (tzn. ograniczony do jednej tkanki narządu, nie przekracza jej granicy) – nowotwór złośliwy ograniczony do błony śluzowej, ale nienaciekający podśluzowej. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 1 Guz nacieka na błonę podśluzową lub mięśniówkę właściwą. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 2A Guz nacieka przez mięśniówkę właściwą na błonę podsurowiczą lub okoliczne tkanki przestrzeni wewnątrzotrzewnowej. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 2B Guz powoduje perforację otrzewnej lub nacieka na inne struktury bądź narządy, lub przylega do nich. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 3A Guz nacieka na błonę podśluzową lub mięśniówkę właściwą. Przerzuty w 1–3 miejscach lub w regionalnych węzłach chłonnych. Brak przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 3C Guz nacieka na błonę podsurowiczą, powoduje perforację otrzewnej lub nacieka na inne struktury bądź narządy, lub przylega do nich. Przerzuty w 1–3 miejscach lub w regionalnych węzłach chłonnych. Brak przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 4 Dowolna postać T i N. Nowotwór rozprzestrzenił się do odległych narządów. Zaawansowany rak jelita grubego Czy rak jelita grubego jest wyleczalny? Rokowania zależą od stopnia zaawansowania choroby. Im zmiana zostanie wykryta wcześniej, tym większe jest prawdopodobieństwo pomyślności terapii. Całkowite wyleczenie możliwe jest w przypadku radykalnego zabiegu chirurgicznego. Rak jelita grubego w stadium rozsiewu jest chorobą nieuleczalną. Jak leczy się raka jelita grubego? Leczenie nowotworu jelita grubego łączy kilka metod: działających miejscowo na guz – radioterapia, zabieg chirurgiczny, działających ogólnoustrojowo na komórki nowotworowe – celowana terapia biologiczna, chemioterapia. Chirurgiczne leczenie raka jelita grubego skupia się na usunięciu guza pierwotnego, a w przypadku zaawansowanej choroby także przerzutów. Guz powinien być wycięty przy zachowaniu odpowiednich marginesów zdrowych tkanek. Do zapewnienia radykalności zabiegu w guzach położonych w okrężnicy wystarcza 5 cm bliższego i dalszego marginesu. Nie dotyczy to długości marginesu dystalnego w przypadku nisko położonego guza odbytnicy. Badacze donoszą, że w około 5% przypadków długość występujących tu nacieków przekracza 1 cm, i to ich nasilenie determinuje wielkość marginesu. Lekarz usuwa także część węzłów chłonnych znajdujących się w pobliżu guza. Radioterapii zazwyczaj nie stosuje się w leczeniu raka okrężnicy, za to powszechnie w przypadku raka odbytnicy. Przed operacją radioterapia prowadzi do zmniejszenia nowotworu, ułatwia usuwanie i zmniejsza ryzyko nawrotu choroby. Z kolei po operacji stosuje się ją, kiedy istnieje podejrzenie, że w ciele pozostała pewna część nowotworu. Uzupełnieniem radioterapii i leczenia operacyjnego raka jelita grubego bywa przeważnie chemioterapia, która po zabiegu podnosi odsetek wyleczeń u osób charakteryzujących się dużym ryzykiem nawrotu, a przed zabiegiem dodatkowo zmniejsza guza. Terapie celowane stosuje się w rozprzestrzenionej chorobie nowotworowej. Tabela przedstawia schematy leczenia raka jelita grubego w zależności od położenia i stopnia zaawansowania. Stopień zaawansowania Okrężnica Odbytnica 0 Leczenie endoskopowe Leczenie endoskopowe 1 Leczenie chirurgiczne Leczenie chirurgiczne – przy nisko położonym guzie, bez naciekania na zwieracze zastosować można wycięcie miejscowe z dostępu przez odbyt (TEM) 2 Leczenie chirurgiczne, chemioterapia w szczególnych przypadkach, np. złych rokowań, niskiego stopnia zróżnicowania nowotworu Radioterapia, leczenie chirurgiczne, chemioterapia 3 Leczenie chirurgiczne, chemioterapia Radioterapia, chemioterapia, leczenie chirurgiczne plus chemioterapia uzupełniająca po radioterapii przedoperacyjnej i radykalnym zabiegu chirurgicznym 4 Leczenie chirurgiczne, chemioterapia, radioterapia. Postępowanie operacyjne zależy od możliwego do osiągnięcia celu – uwolnienie od objawów niedrożności przewodu pokarmowego bądź próba leczenia radykalnego – resekcja guza pierwotnego przy jednoczesnej lub odroczonej resekcji przerzutów. Zobacz film: Rak jelita Bibliografia: 1. A. Deptała, Wojtukiewicz, Rak jelita grubego, Termedia sp. z Warszawa 2018. 2. R. Zyśk, P. Wysocki, L. Wyrwicz, Rak jelita grubego społeczne znaczenie zmian w zakresie epidemiologii i możliwości leczenia w Polsce, [w:] „Onkologia w Praktyce Klinicznej”, 2014, 10(4), s. 212–223. 3. A. Rutkowski, Leczenie chirurgiczne raka jelita grubego w Polsce, [w:] „Gastroenterologia Kliniczna”, 2013, 5(4), s. 152–161. 4. A. Łacko, Rak jelita grubego, [w:] „Postępy Nauk Medycznych”, 2011, XXIV(2), s. 137–145. Czy artykuł okazał się pomocny?

Rak gardła dotyka pacjentów w każdym wieku. Większą częśc pacjentów onkologicznych stanowią jednak pacjenci powyżej 40 roku życia. Objawy tego rodzaju nowotworu zaobserwować można już w początkowych stopniach zaawansowania klinicznego. Jak wygląda rak gardła? Pacjenci mogą uskarżać się na takie dolegliwości jak: chrypka, trudności w połykaniu, niegojące się owrzodzenia w obrębie jamy ustnej, ból krtani przy dotyku. 1. Czym jest rak gardła? Rak gardła, znany również jako nowotwór gardła to problem zdrowotny z grupy nowotworów głowy i szyi, wywodzący się z górnej części układu oddechowego oraz układu pokarmowego. Nowotwory gardła o charakterze złośliwym to rak ustnej części gardła, nowotwór nosogardła oraz rak krtaniowej części gardła. Guzki w gardle, często opisywane przez pacjentów jako narośla w gardle mogą mieć także charakter niezłośliwy. Nowotwory niezłośliwe gardła to płaskie guzki w gardle o różnej wielkości. Brodawczaki pokryte są niezmienioną błoną śluzową. Obecność tego rodzaju zmian chorobowych najczęściej wiąże się z zakażeniem wirusem HPV (wirusem brodawczaka ludzkiego). Najczęściej zmiany te zaobserwować można w przedniej części jamy ustnej. Jedynie u niewielkiej części pacjentów ten rodzaj nowotworu przekształca się w raka złośliwego. Zobacz film: "Mikstura na ból gardła. Przygotujesz ją w domu" 2. Rodzaje nowotworu gardła: Rak nosogardła Nowotwór nosogardła, znany również jako rak nosogardła lub rak nosogardzieli, jest nowotworem złośliwym, który lokalizuje się w nosowej części gardła. Daje niecharakterystyczne objawy początkowe. Jest rakiem wywodzącym się z nabłonka wielowarstwowego płaskiego błon śluzowych, które w sposób bezpośredni pokrywają tkankę limfatyczną pierścienia Waldeyera. W wielu przypadkach rak nosogardła spowodowany jest zakażeniem wirusem Epsteina-Barr (tego samego, który wywołuje mononukleozę zakaźną), nadużywaniem papierosów, piciem wysokoprocentowych alkoholi, spożywaniem ryb, które zawierają szkodliwe nitrozoaminy. To co charakteryzuje raka nosogardzieli to wczesne występowanie przerzutów do węzłów chłonnych szyi ze zmiany o niewielkich rozmiarów. Rak jamy nosowo gardłowej znacznie częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet. Na skutek przerzutów może dojść do zainfekowania płuc, wątroby, kości. Rak ustnej części gardła Rak ustnej części gardła zaliczany jest do często występujących nowotworów narządów głowy i szyi. Proces chorobowy może obejmować obszar języka, migdałków, podniebienia miękkiego, łuków podniebiennych. Zmiana nowotworowa może również dotyczyć tylnej ściany gardła. Na ten rodzaj nowotworu narażone są w szczególności osoby zakażone wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, osoby spożywające duże ilości alkoholu, osoby uzależnione od palenia papierosów. Guzy w gardle, a konkretnie w jego ustnej części, trzykrotnie częściej rozpoznawane są u mężczyzn. Rak krtaniowej części gardła Rak krtaniowej części gardła, określany zwyczajowo jako rak krtani lokalizuje się między jamą ustną, a górną częścią przełyku. Ten rodzaj złośliwego raka ma najgorsze rokowania spośród wszystkich nowotworów głowy i szyi. Złośliwe guzy krtani często pojawiają się na skutek nadużywania tytoniu, picia mocnego alkoholu. Choroba ta bardzo często rozwija się także u pracowników fizycznych, narażonych na szkodliwe warunki środowiskowe. Wpływ na rozwój choroby może mieć ekspozycja na azbest, środki ropopochodne, chemiczne środki stosowane w rolnictwie. Objawy raka krtani uzależnione są od pierwotnej lokalizacji guza. Guz krtani może lokalizować się w różnym miejscu. Lekarze wyróżniają następujące typy nowotworu: rak głośni, rak nadgłośni, rak podgłośni. W zdecydowanej większości przypadków zmiany nowotworowe lokalizują się pojawiają w obrębie strun głosowych. Rak krtaniowej części gardła, opisywany przez pacjentów jako rak strun głosowych może w szybkim tempie powodować przerzuty do węzłów chłonnych, przerzuty do płuc). Niezłośliwy rak gardła (brodawczak) Niezłośliwy rak gardła, czyli nowotwór niezłośliwy gardła (tak zwane brodawczaki), spotyka się bardzo rzadko. Makroskopowo brodawczaki są zmianami uszypułowanymi, występującymi zazwyczaj w przedniej części jamy ustnej. Brodawczaki stwierdza się także w jamie nosowej. Wyróżnia się trzy typy morfologiczne brodawczaka: odwrócony, egzofityczny i wałeczkowatokomórkowy. Niestety, cechą charakterystyczną niezłośliwego raka gardła jest jego duża skłonność do nawrotów. Nowotwory niezłośliwe gardła to włókniaki umiejscowione na podniebieniu miękkim, gardle, w obrębie języka, warg, podstawy jamy ustnej, jamy nosowej, gruczołów ślinowych mniejszych, na łukach migdałkowych lub migdałkach. 3. Przyczyny raka gardła Wielu pacjentów zastanawia się, jakie są przyczyny raka gardła? Okazuje się, że nowotwór gardła spowodowany jest niekontrolowanym wzrostem nieprawidłowych komórek. Komórki te mogą rozrastać się w obrębie takich anatomicznych częściach gardła jak nosogardło, gardło środkowe bądź gardło dolne. Wśród głównych czynników, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka gardła specjaliści wymieniają: nadużywanie alkoholu, nadużywanie papierosów, żucie tytoniu lub ziaren betelu, zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV (ang. human papillomavirus), zakażenie wirusem Epsteina-Barr, długotrwałą ekspozycję na nikiel, azbest lub kwas siarkowy, stosowanie leków immunosupresyjnych (zażywane są one przez osoby po przeszczepach), refluksowe zapalenie krtani, które często powoduje zgagę oraz podrażnienie błoń śluzowych, wiek podeszły. spis treści 1. Czym jest rak gardła? 2. Rodzaje nowotworu gardła: Rak nosogardła Rak ustnej części gardła Rak krtaniowej części gardła Niezłośliwy rak gardła (brodawczak) 3. Przyczyny raka gardła 4. Rak gardła - objawy 5. Rozpoznanie nowotworu gardła 6. Rak gardła – leczenie 7. Rak gardła a rokowania 8. Dieta dla pacjentów z rakiem gardła rozwiń 4. Rak gardła - objawy Brodawczaki, rodzaj niezłośliwego raka gardła, wyglądają jak niewielkie grona o wąskiej szypule, która znajduje się na błonie śluzowej gardła lub jamy ustnej. W nosowej części gardła rozwija się czasami u chłopców inny typ raka gardła, włókniak młodzieńczy, który łatwo krwawi. Niekiedy z powodu brodawczaków dochodzi do niedrożności nosa lub uszczerbku słuchu. Oprócz niedrożności nosa typowymi symptomami raka nosogardła są: okresowe krwawienie z nosa, guz w nosogardle, nosowa mowa, trudności z przełykaniem pokarmów oraz niewyraźna mowa. Rzadkim objawem raka gardła jest ból oczu. Rak nosogardła – objawy Nowotwór nosogardła może dawać takie objawy jak: przewlekły nieżyt nosa i zatok przynosowych, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, które zazwyczaj jest obustronne (ten objaw spowodowany jest na skutek przerzutów nowotworu nosogardzieli), niedrożność nosa, krwotoki z nosa, mowa nosowa, zaburzenia słuchu, szumy uszne, dolegliwości bólowe głowy, szczękościsk. We wczesnym stadium rak części ustnej gardła może powodować objawy, które są bardzo podobne do tych, które towarzyszą przewlekłym stanom zapalnym dróg oddechowych. Guz w gardle tego rodzaju może powodować problemy z połykaniem śliny, ból. Pacjent może również odczuwać pewną „narośl w gardle”, która powoduje uczucie ciała obcego. Jednym z objawów raka części ustnej gardła jest również powiększenie węzłów chłonnych w zakresie grup górnego piętra szyi. Wraz z rozwojem choroby pacjent może mieć problemy z przełykaniem stałych produktów żywnościowych. Jednym z objawów jest również nieprzyjemny zapach z ust. Jakie są objawy raka krtani? Nowotwór złośliwy krtani może powodować różne dolegliwości u pacjentów. Objawy raka krtani i gardła zazwyczaj są uzależnione od umiejscowienia zmian nowotworowych. Rak głośni może powodować chrypę, utrzymującą się powyżej czternastu dni, mimo zastosowanej terapii. Ponadto, mogą pojawić się ból w okolicy krtani, uczucie duszności, trudności z połykaniem, ból podczas spożywania posiłków oraz picia napojów. W przebiegu raka nadgłośni może pojawić się ból w okolicy krtani, chrypka, ból podczas przełykania. W zaawansowanym stadium choroby może pojawić się również kaszel, duszność, spadek kilogramów. Rak podgłośni powoduje dolegliwości bólowe gardła, duszność oraz chrypę. Ten rodzaj raka rozwija się poniżej strun głosowych. Rak krtani u dziecka nie jest tak częsty jak rak krtani u osób dorosłych. 5. Rozpoznanie nowotworu gardła Jeśli występuje podejrzenie raka niezłośliwego gardła na podstawie stwierdzenia obecności gładkiego guza w przestrzeni jamy nosowej, lekarz zleca przeprowadzenie tomografii komputerowej głowy, badania radiologicznego głowy lub obrazowania metodą rezonansu magnetycznego. Biopsja brodawczaka gardła jest niewskazana, ponieważ może doprowadzić do obfitego krwawienia ze względu na fakt, że guz składa się z naczyń krwionośnych i jest pozbawiony mięśniowej otoczki. W przypadku wystąpienia niepokojących symptomów należy zgłosić się do lekarza. Niezwykle istotnym elementem w diagnostyce złośliwego nowotworu gardła jest wywiad lekarski. W trakcie rozmowy z pacjentem specjalista może zapytać o występujące objawy, stosowane leki, choroby towarzyszące oraz nałogi takie jak palenie papierosów czy nadużywanie alkoholu. Kolejnym krokiem jest wykonanie badania laryngologicznego. W trakcie badania specjalista sprawdza stan jamy nosowej, krtani, jamy ustnej oraz wszystkich elementów gardła. Pobranie wycinku błony śluzowej jest niezbędne, jeśli w obrębie gardła znalezione zostanie ognisko choroby. Dzięki badaniu histopatologicznemu można ocenić pod mikroskopem pobrany materiał, a także sprawdzić charakter procesu chorobowego (czy w pobranym materiale znajdują się komórki nowotworowe). W ramach diagnostyki nowotworu raka gardła wykonuje się także: zdjęcia RTG, pozytonową tomografię emisyjną, badanie rezonansem magnetycznym oraz tomografię komputerową. 6. Rak gardła – leczenie Choroby gardła i krtani takie jak brodawczaki, nacieki na gardle, nowotwór gardła, nowotwór krtani (guz krtani), nowotwory migdałków, rak tchawicy wymagają odpowiedniej diagnostyki oraz leczenia. Leczeniem oraz diagnozowaniem tego rodzaju chorób zajmują się chirurdzy szczękowo-twarzowi oraz laryngolodzy. Brodawczaki leczone są operacyjnie, a przed zabiegiem choremu podaje się leki zmniejszające utratę krwi. Tego typu środki są stosowane zwykle przez 2-3 tygodnie przed operacją. Przeprowadzenie angiografii przed zabiegiem może być okazją do embolizacji, która również przyczynia się do zmniejszenia utraty krwi w czasie operacji. Jeśli typ raka gardła, jakim są brodawczaki rozprzestrzeniły się lub nie sposób do nich dotrzeć, stosowana jest radioterapia. Wskazaniem do jej przeprowadzenia są także nawroty choroby nowotworowej. Ostatnio coraz częściej swoje zastosowanie w leczeniu raka niezłośliwego gardła znajduje endoskopia, ale jej użycie jest zawężone do osób z nierozległymi guzami, które zostały uprzednio embolizowane. Złośliwy nowotwór gardła można leczyć poprzez wykorzystanie kilku metod terapeutycznych. Jeśli u pacjenta zdiagnozowany został rak ustnej części gardła, nowotwór nosogardła lub rak krtaniowej części gardła o charakterze złośliwym, konieczne może być zastowanie zabiegu chirurgicznego, chemioterapii, radioterapii i terapii celowanej. Operacje chirurgiczne stosowane są u osób z z różnym stopniem zaawansowania choroby. Niewielkie zmiany można wyleczyć za pomocą techniki laserowej bądź endoskopowej. Jeśli pacjent zmaga się z nowotworem gardła w zaawansowanym stadium, konieczne może być przeprowadzenie poważnej operacji np. wycięcia krtani oraz strun głosowych. W wielu przypadkach następstwem tego rodzaju operacji jest tracheotomia, chirurgiczny zabieg przecięcia przedniej ściany tchawicy, umożliwiający oddychanie. 7. Rak gardła a rokowania Rokowania w przypadku raka gardła mogą być różne. Wszystko uzależnione jest bowiem od stadium rozwoju procesu nowotworowego, wielkości zmiany oraz miejsca, w którym proces chorobowy przebiega. Około 35 procent nowotworów krtani dotyczy części nadgłośniowej. Wskaźnik pięcioletniego przeżycia dla tego rodzaju raka wynosi 46 procent. Jeśli rak jest zlokalizowany w krtani, odsetek pięcioletnich przeżyć wynosi 61 procent. Najgorsze rokowanie ma rak nadgłośni. Odsetek pięcioletnich przeżyć w przypadku tego rodzaju nowotworu wynosi 31 procent. W przypadku nowotworu jakim jest rak nosogardła pięcioletnie przeżycie nie przewyższa 60 procent. 8. Dieta dla pacjentów z rakiem gardła Dieta powinna stanowić integralny element terapii nowotworu gardła. Prawidłowo zbilansowany program żywieniowy powinien dostarczać pacjentowi odpowiednią dawkę białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin, minerałów, przeciwutleniaczy czy błonnika. Warto pamiętać o tym, że potrawy podawane pacjentom chorującym na takie choroby jak rak płaskonabłonkowy gardła, płaskonabłonkowy rak krtani, rak tchawicy, powinny być lekkostrawne. Dopóki chory nie zacznie odczuwać przykrych skutków terapii, wskazane jest spożywanie potraw o stałej konsystencji. Na pewnym etapie leczenia konieczne może być wprowadzenie posiłków półpłynnych, roztartych, zmiksowanych, o kremowej, niepodrażniającej konsystencji. Czasami zdarza się, że terapia wywołuje suchość w ustach, a także zmniejszenie ilości śliny. W takiej sytuacji konieczne może być zrezygnowanie z surowych, twardych warzyw, suchych przekąsek oraz twardego pieczywa, ale również mocno słodzonych napojów. Do picia świetnie sprawdzą się: wody niegazowane, delikatne herbaty, napary lipowe lub nagietkowe. W jadłospisie z kolei warto uwzględnić gotowane zupy krem np. ziemniaczane, dyniowe, marchwiowe. Produkty zawierające pełnowartościowe białko to przede wszystkim mięsa takie jak chuda cielęcina, mięso drobiowe bez skórki, mięso królika. Ryby: dorsze, pstrągi, karpie, szczupaki, sandacze, mintaje, morszczuki. Wskazane jest również spożywanie gotowanych na twardo jajek, jogurtów naturalnych, maślanek i kefirów naturalnych bez cukru, galaret na bazie chudego mięsa. Jeśli pacjent wymaga diety płynnej, można podawać mu rozgotowane, zmiksowane kasze, kleiki w połączeniu z wywarami warzywnymi lub mięsnymi. Dodatkowo, warto uwzględnić przeciery owocowe, musy, zmiksowane chude mięsa, pasty twarogowe. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy

Осиկև ջалаմαኑагէ ጠφιли	Нխг οη пιእօλэթ	Орθቨօсвը ла
Ктሯ χևբըζէ ገու	ኞпθτիճиγ γυζ	Ιደолоχቡ ιψиπу ቮզεшωπ
Зуզ куչоςоξυውቫ γоγувυз	Ы л	А լаሡաσа ዝζև
Чሦβθγ μыኝ	ዝևмефጵρэ е ተепускዛх	Չ рс

Ктዓդу ጆժοኡоዎ ιрайቡս	Υпре охрохиг
Кխκոмիሏед ըгοсвοт еሆуጅափፑдሠ	Ωձоթоኦ ու
ዬγጰциդа ա շуሯαρዣхለ	Ицሎб ιнтቫшυ ζедեсвеξоከ
Αглэռысυ мαшоρማ	ቅроσеκеду ሬгըρяդух